Türkmen edebiyatının en büyük şairi sayılan Mahtumkulu 1724 yılında doğmuş, 1807 yılında da vefat etmiştir. Babası Dövletmemmet Azadi (1700-1760) 18. Yüzyıl Türkmen edebiyatının önde gelen temsilcilerinden biridir. Mahtumkulu yaşadığı dönemin toplumsal sıkıntılarına ilgisiz kalmayan, Türkmen halkına yol göstermeye ve umut vermeye çalışan bir şair olarak, üyesi olduğu toplumun hislerine tercüman olmuştur. Dolayısıyla Mahtumkulu’nun şiirleri Türkmen hayatının her yönünü kapsamaktadır. Türkmen birliği, Türkmen ruhu ve şuuru, din ve tasavvuf, iyi insan ile kötü insanın mukayesesi, sosyal adalet, sevgi, kötü alışkanlıklar, eğitim, yardımlaşma, nasihat gibi konular Mahtumkulu’nun şiirlerinde en çok öne çıkan temalardır. Bu çalışmada, tenkidî şiirlerinden yola çıkarak Mahtumkulu’nun topluma ve toplumu oluşturan bireye yaklaşımı irdelenmeye çalışılacaktır.

Keywords
Türkmen edebiyatı, Mahtumkulu, tenkidî şiir.