The Phrases in Translations of Historical Texts

Abstract

Bu çalışmada Eski Türkiye Türkçesinden Türkiye Türkçesine yapılan tarihî metin aktarımlarındaki deyimler ele alınmıştır. Bunun için Eski Türkiye Türkçesi dönemine ait Battalnâme, Dânişmendnâme, Fetihnâme ve Tevârîh-i Âl-i Osman adlı eserlerin Türkiye Türkçesine yapılmış aktarımlarından örnekler verilmiş, deyimlerin aktarımında uygulanması gereken hususlar tartışılmıştır. Bir bakıma “lehçe içi dil dönüştürmesi” olarak nitelendirilebilecek faaliyet, aktarmanın bir koludur. Bir dilin tarihî dönemlerinde yazılmış metinlerini aynı lehçe içinde hâlihazırda kullanılan dile dönüştürmek, yani aktarmak “lehçe içi aktarma” olarak nitelendirilmektedir. Türkoloji’nin henüz yeni sayılabilecek bu lehçe içi aktarma konusu en az diller arası çeviriler kadar önemlidir. Çünkü dilin iç ve dış yapısında zamanla birtakım farklılıklar meydana gelir. Bir dilin lehçelerinde ya da bir lehçenin farklı ağızlarında değişik şekillerde görülen deyimler, tarihî metinlerin aktarımında da önemli bir sorun oluşturur.

Keywords
Eski Türkiye Türkçesi, Tarihî Metin Aktarımları, Deyimler, Lehçe İçi Aktarma, Dil İçi Çeviri.
Kaynakça