On a Different Function of {-(G)X(N)Ca} Converb [Informing the “Comparison-Contrast” Systematically]

Abstract

Zarf-fiiller, cümledeki yargıları birbirine bağlayarak anlatımı kolaylaştıran ve zenginleştiren gramatik ögelerin başında gelmektedir. Türkçedeki zarf-fiillerin ifade zenginliği, sahip olduğu işlevler ile gerçekleşmektedir. Bünyesinde birden fazla işlev barındıran zarf-fiil eklerinden biri de {-(G)X(n)CA} ekidir. Kaynakların birçoğunda ekin bilinen iki işlevi ön plana çıkarılmaktadır. Bu temel işlevlerden biri “zamandaşlık” -(-dığı zaman, -dığı vakit, -dığında)-; diğeri ise “sınırlama” -(-XncAyA kadar/dek/değin)- bildirmektir. {-(G)X(n)CA} zarf-fiilinin bu iki işlevinden başka en az onlar kadar sistematik olarak kullanılan bir işlevi daha vardır. “Karşıtlık-kıyaslama” -(-acağına, -acağı/-acak yerde, -maktansa)- olarak da adlandırılabilen bu işlev, tarihî lehçelerde kullanıldığı gibi çağdaş Türk lehçelerinde de kullanılmaktadır. Çalışmamızda bu konu üzerinde durulacaktır.

Keywords
Zarf-Fiil, İşlev, Türk Lehçeleri
Kaynakça