ABOUT THE EXPRESSION IDI O(O)QS(U)Z ON KÜLTEGİN AND BİLGE KAGAN INSCRIPTIONS

Abstract

Türkçenin bilinen en eski yazılı metinlerinden Kültegin ve Bilge Kağan Yazıtları’nın doğu yüzlerinde geçen idi o(o)qsuz ifadesi, bugüne kadar çeşitli araştırmacılar tarafından genellikle idi ve oq sözlerine bağlanmış ve metinlerin bağlamından hareketle “düzensiz, sahipsiz, başıboş” şeklinde anlamlandırılmıştır. Uygur dönemi tercüme eserlerinde de rastlanan bu ifadenin, orijinal metinlerdeki Çince ideogramların anlamlarıyla örtüştüğü görülmektedir. Bu makalede idi, oq, oqsuz sözleriyle idi o(o)qsuz ifadesine, zikredilen metinlerdeki örneklerden hareketle yeni görev, anlam ve transkripsiyon şekilleri teklif edilmiştir.

Keywords
Eski Türkçe, Kültegin Yazıtı, Bilge Kağan Yazıtı, idi oqsuz.
Kaynakça