Türkiye Türkçesi coğrafyası araştırmaları, XIX. yüzyıldan beri yapılmaktadır. Tarihte Karadağ, IV. yüzyıldan itibaren Türk boylarının da bulunduğu bir sahadır. VII. yüzyılla beraber yerleşmeye başlayan Slavların Osmanlı Dönemi öncesindeki Türklerle; XV. yüzyılda ise Osmanlı İmparatorluğu’yla çeşitli evreleri olmuştur. Öncesinde olduğu gibi, bu dönemde de Türkiye yönünde göç süreci başlamıştır. Karadağ Türkleri, 2011 nüfus sayımında “Türk” ibaresinin de kullanılmasıyla, baskın olarak Bar civarında ve birçok belediyede kayıtlanmışlardır. Karadağ Türk ağızları çalışmaları, ağız sözlüğü ve konumlandırma yayını dışında, Karadağ ve Karadağ Türklerini genel olarak anlatan yayınlarla sınırlıdır. Bu makalede Karadağ’a dair yayınlar, tarihî süreç verilerek anlatılmış; Karadağ Türkleri ve Türkçesi konularında tespitler yapılmış; yeni yapılacak Türkiye Türkçesi çalışmalarında Karadağ sahasının anılması için çok yönlü saha bilgileri sunulmuştur.

Keywords
Türkiye Türkçesi coğrafyası, Karadağ Türkleri, Karadağ Türk ağzı, Bar, Eski Bar, Batı Rumeli.