INVESTIGATING PRESCHOOLERS’ RECEPTIVE AND EXPRESSIVE VOCABULARY REGARDING TECHNOLOGY USAGE AND PARENTAL FACTORS
Abstract
Çevresel uyarıcıların dil gelişimi için kritik önem taşıdığı okul öncesi dönemde çocukların teknolojik cihazlar ile geçirdikleri süre ile kelime edinimleri arasındaki ilişkinin incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma ile okul öncesi dönem çocuklarının kelime edinimleri ile teknoloji kullanımları arasındaki ilişkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden boylamsal desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 143 çocuk ve onların ailelerinden oluşmaktadır. Çalışmanın verileri Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil (TİFALDİ) Testi ve aile bilgi formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çocukların hem alıcı hem de ifade edici dil kelime bilgileri anne eğitim durumuna göre anlamlı farklılık göstermektedir. Araştırmaya katılan çocukların hem birinci hem de ikinci ölçüm ifade edici dil kelime bilgileri evde okula giden başka kardeş bulunanların lehine anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Araştırmaya katılan çocukların teknoloji kullanım durumlarına göre kelime bilgileri incelendiğinde TV izleme süresi ve bilgive iletişim teknolojilerinin (BİT) kullanım sürelerine göre alıcı ve ifade edici dil kelime bilgilerinin anlamlı düzeyde farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Araştırma katılan çocukların BİT etkinlik türlerine göre ise ifade edici dil kelime bilgileri farklılık göstermektedir. Dijital ortamlarda vaktini daha çok oyun oynayarak geçiren çocukların ifade edici dil kelime bilgileri en düşük iken müzik/şarkı dinleyen çocukların ise en yüksektir.
Keywords
Alıcı dil kelime bilgisi, ifade edici dil kelime bilgisi, okul öncesi, çocuk, teknoloji.