THE PLACE AND IMPORTANCE OF TRADITIONAL CEREMONIAL KESHKEK IN TURKISH GASTRONOMY

Abstract

Türk mutfağının en önemli bileşenlerinden biri olan keşkek, fiziksel varlığının etrafında çok sayıda sosyal algı ve pratiği şekillendiren bir kültür ögesidir. Geçmişten günümüze on dört ayrı toplumsal organizasyonun merkezinde yer alan bu kültür ögesi, söz konusu özelliklerinden dolayı 2011 yılında UNESCO tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine dâhil edilmiştir. Bu çalışma keşkeğin somut olmayan kültürel yönünü belirlemek ve kayıt altına almak amacıyla tasarlanmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak konu ile ilgili mevcut alan yazın ayrıntılı bir şekilde incelenmiş; ardından somut olmayan kültürel miras aktarıcıları ile derinlemesine mülakat yapılmıştır. Yapılan mülakatlar sonucunda elde edilen veriler, ilişkili oldukları törenler bazında sınıflandırılarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Yapılan değerlendirmeler sonucunda keşkek yemeğinin sözlü kültür ürünlerinden, gösteri sanatlarına; nişan, düğün, doğum, nevruz gibi ritüeller ve şölenlerden, doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalara kadar toplumsal hayatın hemen hemen her kesitinde belirleyici bir rol üstlendiği tespit edilmiştir.

Keywords
Keşkek, tören keşkeği, gastronomi, kültür.
Kaynakça