AHMET MİTHAT EFENDİ’NİN “KARNAVAL”, HENÜZ 17 YAŞINDA” ve “VAH” ROMANLARINDA BATI MEDENİYETİ ELEŞTİRİSİ
(AHMET MITHAT EFENDI'S CRITICISM TO THE WESTERN CIVILIZATION IN HIS NOVELS “CARNIVAL”, AT THE AGE OF 17” “and” “VAH”
)
Yazar
|
:
Mehmet ÖZDEMİR
Ümit YEGEN
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
Sayı |
:
5/1
|
Sayfa |
:
324-350
|
408 3780
|
Abstract
Tanzimat Dönemi, ana çizgileriyle siyaset, cemiyet ve edebiyat alanlarında göstermiş olduğu değişme ve gelişmelerle Türk milletinin hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu dönemde Osmanlı toplumu, devletin Batılılaşma çabaları doğrultusunda derin değişimler yaşamıştır. Batılılaşma ile gelen yeni hayat tarzı, mevcut Osmanlı toplum yapısını olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır. Bunun yanında toplumun kendi bünyesindeki sosyal aksaklıklar da sosyal yapının hasar görmesine neden olmuştur. Ahmet Mithat Efendi çoğu zaman, Osmanlı sosyal hayatı ile Avrupa sosyal hayatını karşılaştırarak tenkit etmiştir. Bu yaklaşım, okurun doğruyu ve yanlışı aynı anda değerlendirmesini sağlamaya çalışma olarak da ifade edilebilir.
Kurmaca metinler olmasına rağmen Ahmet Mithat Efendi’nin romanları, Batı medeniyetine ait kavramların Osmanlı toplumundaki yansımalarını ve Türk toplumuna ait değerlerin Batı medeniyeti algısıyla nasıl değiştiğini göstermesi bakımından önem taşımaktadır. Bu bakımdan çalışmamızda Ahmet Mithat Efendi’nin, ağırlıklı olarak özellikle bu konuyu ele aldığı “Karnaval”, “Henüz 17 Yaşında” ve “Vah” adlı romanları, Batı medeniyetine yönelik eleştiriler açısından incelenmiştir. Böylece Ahmet Mithat Efendi’nin Batı medeniyetini algılama biçimi ve eleştirileri seçilen eserlerden yola çıkılarak tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords
Ahmet Mithat, Batı Medeniyeti, Frenk, Batılılaşma, Şık.
Özet
The Tanzimat Reform Era has an important place with its main lines in the life of the Turkish nation with the changes and developments it caused in the fields of politics, community and literature. Ottoman community underwent series changes in accordance with the state's efforts of westernization. The new life style emerged as a result of westernization started to affect the existing Ottoman society structure in a negative way. Besides, the malfunctions in the society's own structure have caused damage to the social structure. Ahmet Mithat Efendi often compared the Ottoman social life and the European one, and criticised it. This approach may be defined as the trial to let the reader appraise the right and the wrong simultaneously.
Though they are fiction, Ahmet Mithat Efendi's novels are of great importance as they show the reflections of conceptions belonging to the Western civilization on Ottoman society and how the values of the Turkish society changed with the perception of the Western civilization. In this respect, particularly novels “Karnaval, Vah” and “Henüz 17 Yaşında” (Carnival, Vah and At the Age of Seventeen), where Ahmet Mithat Efendi discussed this issue were analysed in terms of the criticisms towards the Western civilization. Thereby, Ahmet Mithat Efendi's way of perception of the Western civilization and his criticisms were tried to be detected via his chosen works.
Anahtar Kelimeler
Ahmet Mithat, Western Civilization, Frank, Westernization, Stylish.