KİŞİLERARASI İLİŞKİ TARZLARININ SALDIRGANLIK İLE İLİŞKİSİ
(THE RELATIONSHIP BETWEEN INTERPERSONAL RELATIONSHIP STYLES AND AGGRESSION )

Yazar : Bozkurt KOÇ    
Türü :
Baskı Yılı : 2014
Sayı : 3/4
Sayfa : 160-182
170    5491


Abstract
Amaç: Kişilerarası ilişki tarzları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemek araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Aynı zamanda kişilerarası ilişki tarzları ve saldırganlık, cinsiyet ve ailede şiddete uğrayıp uğramama açısından değerlendirilmektedir. Yöntem: Araştırmanın örneklemini 2013-2014 öğretim yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören toplam 430 katılımcıdan oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcılara Kişisel Bilgi Toplama Formu, Kişilerarası İlişkiler Ölçeği ve Saldırganlık Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda verilerin analizinde bağımsız gruplar t testi, Ki-kare testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Testi ve hiyerarşik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma bulguları, genel olarak besleyici ilişki tarzlarının saldırganlıkla negatif yönde; ketleyici/zehirleyici ilişki tarzlarının ise saldırganlıkla pozitif yönde ilişkili olduğunu ve bu ilişki tarzlarının saldırganlığı anlamlı bir şekilde yordadığını göstermektedir. Aynı zamanda kadınların besleyici ilişki tarzları puan ortalamalarının erkeklere oranla daha yüksek; ketleyici ilişki tarzları puan ortalamalarının ise erkeklerden daha düşük olduğu söylenebilir. Diğer taraftan erkeklerin saldırganlık düzeyleri kadınlara göre daha yüksektir. Ailede şiddete uğrayan katılımcıların ketleyici kişilerarası ilişki tarzı puan ortalamaları ailede şiddete uğramayanlardan daha yüksek; besleyici kişilerarası ilişki tarzı puan ortalamaları ise ailede şiddete uğramayanlardan daha düşüktür. Aynı şekilde ailede şiddete uğrayan katılımcıların saldırganlık puan ortalamaları ailede şiddete uğramayan katılımcılardan daha yüksektir. Sonuç: Sosyal çevrede kazanılan kişilerarası ilişki tarzları, bireyin sosyal ilişkilerini olumlu ya da olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Besleyici ilişki tarzları sosyal ilişkilerde yapıcı, empatik ve anlamaya dayalı ilişkilere hizmet ederken; ketleyici ilişki tarzları yıkıcı ya da saldırgan davranışlara neden olabilmektedir. Bulgular bireylerin küçük yaşlardan itibaren olumlu kişilerarası ilişki tarzlarını benimsemelerinin ve olumsuz kişilerarası ilişki tarzlarından kaçınmaları gerektiğinin önemini ortaya koymaktadır.

Keywords
Kişilerarası ilişki tarzları, saldırganlık, iletişim ve empati.

Özet
Aim: The main aim of the study was to determine the relationships between interpersonal relationship styles and aggression levels. In addition, the study intended to evaluate interpersonal relationship styles and aggression in terms of gender and status of exposure to domestic violence. Method: The research sample consisted of 430 participants attending various faculties of Ondokuz Mayıs University in the 2013-2014 academic year. The Personal Information Collection Form, The Interpersonal Relationship Scale, and The Aggression Scale were administered to the participants. The independent groups t-test, the chi-square test, the Pearson product-moment correlation test, and the hierarchical regression analysis were employed for analyzing the research data. Findings: The research findings generally indicated that there was a negative relationship between nutritive relationship style and aggression; there was a positive relationship between inhibiting/poisonous relationship style and aggression; and such relationship styles predicted aggression significantly. In addition, the women’s score averages in nutritive relationship style were higher than those of the men; and their score averages in inhibiting relationship style were lower than those of the men. On the other hand, the men had higher aggression levels in comparison to the women. The score averages of the participants exposed to domestic violence in inhibiting relationship style were higher than those of the participants not exposed to domestic violence; and their score averages in nutritive relationship style were lower than those of the participants not exposed to domestic violence. Likewise, the participants experiencing domestic violence had higher aggression score averages in comparison to those who did not undergo domestic violence. Result: Interpersonal relationship styles, which are acquired in the social environment, affect individuals’ social relations positive or negatively. While nutritive relationship style contributes to constructive, empathetic, and understanding-based social relations, inhibiting relationship style may lead to destructive or aggressive behaviors. The research findings reveal the importance of adoption of positive relationship styles by individuals as of early ages and their avoidance of negative interpersonal relationship styles.

Anahtar Kelimeler
Interpersonal relationship styles, aggression, communication and empathy.