ENDERUNLU VÂSIF DİVAN’INDA MİZAH
(HUMOUR IN A DIVAN BY ENDERUNİ VASIF )

Yazar : İsmail AVCI    
Türü :
Baskı Yılı : 2017
Sayı : 6/1
Sayfa : 220-237
189    4016


Abstract
Bu çalışmada Enderunlu Osman Vâsıf’ın Divan’ında yer alan mizahi şiirler üzerinde durulacaktır. On sekizinci asır ortalarında doğan ve 1824’te ölen Vâsıf, şairliği yanında iyi bir hattat ve besteleri günümüze ulaşamasa da yetenekli bir bestekâr olarak bilinmektedir. Ölümünden sonra Dîvân-ı Gülşen-i Efkâr-ı Vâsıf-ı Enderûnî adıyla basılan yegâne eseri, hacimli sayılabilecek, içerisinde klasik şiirin hemen bütün nazım şekillerinden örnekler barındıran oldukça zengin bir divandır. Vâsıf ömrünün önemli bir kısmını aldığı çeşitli görevler sebebiyle sarayda geçirmiştir. Bununla birlikte, bazı seleflerinde olduğu gibi halk zevkini ve halkın gündelik dilini edebî sahaya taşıdığı görülür. Kişilik olarak yeme içmeyi seven, eğlenceye düşkün, hayatı ciddiye almayan ve hatta küçümseyen tavrını zaman zaman şiirlerine de yansıtmış; başta ramazan ve bayram hakkında söylediği şiirleri olmak üzere bazı manzumelerinde mizahi bir dil kullanmıştır. Çalışmada Vâsıf’ın Divan’ı bir bütün olarak ele alınacak ve şairin mizahi üslubu örnek beyitler üzerinden değerlendirilecektir.

Keywords
Enderunlu Vâsıf, Divan, mizah, hiciv.

Özet
In this study, humorous poems contained in the Divan of Enderuni Osman Vasıf will be discussed. Born in the mid-18th century and deceased in 1824, Vasıf was renowned as a talented calligrapher and composer-although his compositions have never reached our day-in addition to his noteworthy poetry. His sole work, published under the title of Divan-ı Gülşen-i Efkar-ı Vasıf-ı Enderuni after his death, was a rich divan which could be considered to be a high volume work containing examples from almost all types of verses found in the classical poetry. As a result of various duties, Vasıf had spent most of his life in the Ottoman palace. Nevertheless, as in some of his predecessors, Vasıf had made use of the popular taste and daily language of the common people in the divan literature. Being fond of eating and drinking, pleasure-seeking, frivolous, and even disdaining life, Vasıf had reflected his personal habits and interests in his poetry from time to time, and had used a satirical style in some of his poems especially those written on ramadan and religious festivals. In this study, Divan written by Vasıf will be discussed as a whole and the humorous style of the poet will be evaluated based on the couplets provided as examples.

Anahtar Kelimeler
Enderuni Vasıf, Divan, humour, satire.