TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE MESLEKİ KAYGI DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
(THE RELATION BETWEEN THE OCCUPATIONAL ANXIETY LEVEL AND PERSONAL CHARACTERISTICS OF TURKISH TEACHER CANDIDATES )

Yazar : Müberra ÇELİK   - Murat ŞENGÜL  
Türü :
Baskı Yılı : 2017
Sayı : 6/4
Sayfa : 2597-2615
169    1831


Abstract
Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmen adaylarının kişilik özellikleri ve mesleki kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Çalışmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından ortaya konan ‘istatistiki bölge birimi’ sınıflandırmasına göre 12 istatistiki bölge biriminden birer il olmak üzere, toplam 12 ilde (Ankara, Balıkesir, Bolu, Burdur, Denizli, Elazığ, İstanbul, Gaziantep, Kayseri, Ordu, Tokat) bulunan üniversitelerin eğitim fakültelerinde öğrenimine devam etmekte olan 400 Türkçe öğretmen adayı oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilen bu araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda, Türkçe öğretmeni adaylarının kişilik özellikleri ile mesleki kaygı düzeyleri arasında zayıf ama anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının “dışa dönüklük” ve “yalan” özellikleri arttıkça kaygı düzeylerinin de arttığı, buna karşılık “nörotisizm” özellikleri arttıkça kaygı düzeylerinin düştüğü belirlenmiştir. Türkçe öğretmeni adaylarının kişilik özellikleri ile mesleki kaygı düzeyleri arasındaki ilişki incelendiğinde, “yalan” özelliği ile “meslektaş ve veli merkezli kaygı” ve “uyum merkezli kaygı” faktörleri arasında (sırasıyla .37 ve .33) zayıf bir ilişki bulunduğu, kişilik özelliklerinden “yalan” özelliği ile “psikotisizm” özelliği arasında (-.43) zayıf bir ilişki bulunduğu, kaygı düzeyini belirleyen faktörler incelendiğinde ise en yüksek ilişkinin “görev merkezli kaygı” ile “öğrenci / iletişim merkezli kaygı” arasında (.77; güçlü ilişki) olduğu saptanmıştır.

Keywords
Türkçe öğretmeni adayları, kişilik özellikleri, mesleki kaygı.

Özet
The objective of this research is to determine the relation between occupational anxiety level and personal characteristics of Turkish teacher candidates. In this study, relational screening model is used. The sample of this research that is the categorization of 12 regions for each city (Ankara, Balikesir, Bolu, Burdur, Denizli, Elazig, Istanbul, Gaziantep, Kayseri, Ordu, Tokat) by Turkish Statistical Institute (TUİK) is consist of 400 Turkish teacher candidates study at faculty of education of these cities. As a result of the analysis of data obtained in this research carried out by the relational screening model it was determined that there is a weak but meaningful relation between occupational anxiety level and personal characteristics of Turkish teacher candidates. In this study, it is determined that as the features of “extroversion” and “lying” of Turkish teacher candidates increases, the anxiety level also increases; however, as the features of “neuroticism” increases, the level of anxiety decreases. When relation between the occupational anxiety level and personal characteristics of Turkish teacher candidates analyzed, there is only a weak relation is determined between the factors of feature of “lying” with the “colleague and parent centered anxiety” and “adaptation centered anxiety” (respectively .37 and .33) it is determined that among personal characteristics there is only a weak relation between the feature of “lying” and “psychoticism” (-.43). When the factors of anxiety level examined, it is determined that the highest relation is between “duty centered anxiety” and “student / communication centered anxiety” (.77; strong relation).

Anahtar Kelimeler
Turkish teacher candidates, personal characteristics, occupational anxiety.