CUMHURİYET GAZETESİNDE (1977) MEYDANA GELEN DİL TARTIŞMALARINA YÖNELİK BİR İNCELEME
(A REVIEW FOR THE LANGUAGE DISCUSSIONS IN CUMHURIYET NEWSPAPER (1977) )

Yazar : Mehmet ÖZDEMİR   - Gökhan Haldun DEMİRDÖVEN  
Türü :
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 8/2
Sayfa : 743-769
250    1415


Abstract
1970’li yıllar, gerek siyasi çatışmalar gerekse toplumsal kutuplaşmalar açısından Türkiye tarihi açısından önemli bir dönemi oluşturmaktadır. Özellikle incelememize konu olan 1977 yılında Süleyman Demirel’in Başbakanlığında bir hükûmet bulunmasına rağmen, 1970 ve 1980 yılları arasında 31. Cumhuriyet hükûmetinden 43. Cumhuriyet hükûmetine kadar toplam 13 hükûmet görev yapmıştır. On yılda 13 hükûmetin kurulmuş olması bile bu dönemin siyasi yapısını / karmaşasını anlatması açısından yeterli bir gerekçe olarak karşımıza çıkmaktadır. Dönemin dil tartışmalarının yaşandığı mecraların başında gazete ve dergiler gelmektedir. Bu bağlamdan yola çıkarak çalışmada, Cumhuriyet gazetesinin 1977 yılında çıkan tüm sayıları taranmış ve gazetede dille ilgili ne tür tartışmaların yaşandığına ışık tutulmaya çalışılmıştır. Tartışmalar, ‘Ders Kitaplarındaki Değişikliklere Yönelik Dil Tartışmaları’, ‘Öz Türkçeciliğe Yönelik Dil Tartışmaları’, ‘Bilim ve Sanat Diline Yönelik Dil Tartışmaları’ ve ‘Çeviri Diline Yönelik Dil Tartışmaları’ alt başlıklarından oluşmaktadır. İncelediğimiz süreçte Cumhuriyet gazetesinin tartışmalara “öz Türkçeci” bir bakışla yaklaştığını ve “Dil Devrimi” kavramını savunduğunu söyleyebiliriz.

Keywords
Dilde sadeleşme, dil tartışmaları, Türk dili.

Özet
The 1970s years are an important period for Turkish history in terms of both political conflicts and societal polarization. Although there was a government under the prime ministry of Süleyman Demirel especially in 1977, totally 13 governments worked from 31st Republic government to 43rd Republic government between in 1970 and 1980. Even forming of 13 governments is a sufficient reason in terms of the political structure/conflict of this period. Newspapers and journals were the primary of media with the language discussions of the period. By looking at this context, in the study, all issues of Cumhuriyet newspaper in 1977 were scanned and it was tried to shed light on what type of the discussions about language in the newspaper. Discussions consist of subtitles from “Language Discussions for the Changes in Course Books”, “Language Discussions for Pure Turkishness”, “Language Discussions for Art and Science Language” and “Language Discussions for Translation Language”. We can say that Cumhuriyet newspaper approaches the discussions with a view of “Pure Turkish Language” and supports the concept of “Language Reform”.

Anahtar Kelimeler
Language simplification, language discussions, Turkish language.