TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
(FACTORS AFFECTING THE LISTENABILITY OF AUDIO TEXTS FOR FOREIGNERS LEARNING TURKISH )

Yazar : Hüsnü ÖZALTUN   - İlhan ERDEM  
Türü :
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 9/3
Sayfa : 1193-1208
204    1009


Abstract
Bu çalışma yabancılara Türkçe öğretiminde sesli metinlerin dinlenebilirliğini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada dil ve sunum özelliklerinin metinlerin dinlenebilirliğine etkisi incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. B1 düzeyindeki 76 öğrenciye 11 metin dinletilmiş ve öğrencilerden metinlerin zorluğuna ilişkin 1-4 aralığında dinlenebilirlik puanı vermeleri istenmiştir. Metinlerin dil ve sunum özellikleri bağımsız değişken olarak alınmış ve bunların bağımlı değişken (dinlenebilirlik puanı) üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmada dinlenebilirlik üzerinde dil özellikleri olarak kelime uzunluğu ve dil bilgisel karmaşıklık, sunum özellikleri olarak hız ve prozodinin etkisi olduğu gözlenmiş ve bu değişkenlerle bir dinlenebilirlik formülü elde edilmiştir. Çalışmada ayrıca okunabilirliği negatif yönde etkileyen kelime uzunluğunun dinlenebilirliği pozitif yönde etkilediği gözlenmiştir.

Keywords
Dinlenebilirlik, dinleme eğitimi, sesli metinler, yabancılara Türkçe öğretimi.

Özet
This study aims to determine the factors affecting listenability of audio texts in teaching Turkish to foreigners. In the study the impact of language and presentation features of audio texts on their listenability has been investigated . The research has been carried out in correlational screening model. Eleven texts has been listened to 76 students at B1 level and they had been asked to give point in the range of 1-4 regarding the difficulty of the texts. Language features and presentation features has been taken as independent variable and their effect on the dependent variable (listenability score) has been investigeted. As a result of the research, it has been revealed that word length and grammatical complexity as language features, speed and prosody effect as presentation features affect the listenability of the texts. A listenability formula has been obtained using these variables. It has been also observed in the study that the word length affecting the readibility negatively affects the listenability positively.

Anahtar Kelimeler
Listenability, listening teaching, audio texts, teaching Turkish to foreigner.