ÇOCUK YAZININDA ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİ, YETERLİKLERİ VE TUTUMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME: KÜÇÜK KARA BALIK ÖRNEĞİ
(AN INVESTIGATION ON CRITICAL THINKING SKILLS, COMPETENCIES AND ATTITUDE IN CHILDREN'S LITERATURE: A SAMPLE OF KÜÇÜK KARA BALIK )

Yazar : Sedat EROL   - Ömer Tuğrul KARA  
Türü :
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 9/3
Sayfa : 1125-1135
237    962


Abstract
Değişim ve gelişimin hızlı bir şekilde yaşandığı günümüzde, bireyin eleştirel bir tutum sergilemesi artık bir zorunluluk hâline gelmiştir. Bu bağlamda bireyin dünyaya bakış açısının şekillenmesinde önemli bir yer tutan çocukluk dönemine hitap eden eserlerle sorgulama, değerlendirme ve karar verme gibi becerilerin geliştirilmesi önemli bir durumdur. Bu çalışmada Samed Behrengi’nin “Küçük Kara Balık” adlı eseri eleştirel düşünme becerileri, yeterlikleri ve tutumları bakımından incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden belge (doküman) inceleme yöntemi, elde edilen verilerin çözümlenmesinde de betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır. Bulgulardan çıkan sonuçlara göre özellikle öz düzenleme, yorumlama ve değerlendirme becerilerine sıklıkla yer verilmesi; eserin hem değişime hem de gelişime açık olduğunu göstermektedir. Eleştirel düşünme yeterlikleri bakımından incelendiğinde; başkalarıyla etkileşim kurma, argümanları çözümleme, soru formüle etme ve çözümleme yeterliklerinin eserde sıklıkla kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Eser, eleştirel düşünme tutumları bakımından incelendiğinde ise başkalarının duygularını, bilgi düzeylerini ve entelektüel olgunluk derecelerini değerlendirmeye alma ve eleştirel düşünme yeteneklerini uygulamaya koyma eğiliminin ön plana çıktığı görülür. Tüm bunların sonucunda “Küçük Kara Balık”; sorgulayan, keşfeden, yorumlayan bireylerin yetiştirilmesi için önerilecek çocuk kitaplarına bir örnektir.

Keywords
Küçük Kara Balık, eleştirel düşünme, çocuk.

Özet
Nowadays, where change and development are experienced rapidly, it has become a necessity for the individual to take a critical attitude. In this context, it is important to develop skills which plays an important role in shaping the individual's perspective to the world. These are the skills such as questioning, evaluation and decision making with works that appeal to childhood. In this study, “Küçük Kara Balık” by Samed Behrengi has been examined in terms of her critical thinking skills, competencies and attitudes. In this research, one of the qualitative research methods, document (document) review method was used. Descriptive analysis approach was used to analyze the obtained data. According to the results obtained from the findings, especially self-regulation, interpretation and evaluation skills are frequently included. This shows that the work is open to both change and development. When analyzed in terms of critical thinking competencies; It was revealed that the competences of interacting with others, analyzing arguments, formulating questions and analyzing skills were frequently used in the work. When the work is analyzed in terms of critical thinking attitudes, it is seen that some tendencies come to the fore. These; tendencies such as assessing others' feelings, knowledge and intellectual maturity, and putting in practice their critical thinking skills. As a result of all these, “Küçük Kara Balık”; It is an example of children's books to be proposed for raising individuals who question, discover, and interpret.

Anahtar Kelimeler
Küçük Kara Balık, critical thinking, child.