Yazar	: Ferah BURGUL ADIGÜZEL
Türü	:
Baskı Yılı	: 2021
Sayı	: 10/4
Sayfa	: 1507-1534
223    633

Abstract
Okul filmi olarak nitelendirilen filmlerde, baskın öğretmen karakterinin genellikle dil ve edebiyat öğretmeni olduğu görülür. Filmlerde söz konusu öğretmenlere yüklenen çeşitli niteliklerden hareketle, toplum algısında bu mesleğe ve derse ilişkin bir imaj oluşturulmaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Türk filmlerinde Türk dili ve edebiyatı öğretmeni imajının ve edebiyat öğretiminin nasıl yansıtıldığını saptamaktır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, edebiyat öğretmeni karakterine yer verilen on iki Türk filmi aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yoluyla toplanmıştır. Analiz birimi olarak karakter esas alınmış ve edebiyat öğretmeni karakteri, görsel ve meslekî imaj özellikleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Filmlerde edebiyat öğretmeninin görsel imajının özellikle genç ve orta yaşlı erkek öğretmenler üzerinden sergilendiği görülür. Edebiyat öğretmenleri bakımlı, şık, bekâr, orta yaşlı ve genç erkek karakterler olarak yansıtılır. Öğretmenlerin hemen hepsinde görülen meslekî imaj özellikleri; meslekî bilgi, beceri ve ilgiye sahip, diksiyonu düzgün, ifade becerisi gelişmiş olmaktır. Filmlerde, tecrübeli ve tecrübesiz öğretmenler üzerinden eski ve yeni nesil Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin öğrenciye yaklaşımları, dil kullanımları, konu seçimleri ve edebiyat anlayışlarındaki farklılık sergilenmiş, “eski” ve “yeni” dil/ edebiyat/ dönem/ edebî anlayış karşılaştırması yapılmıştır. Türk dili ve edebiyatı eğitimi açısından inclendiğinde; filmlerde konu olarak ağırlıkla klasik edebiyat ile aruz vezninin ele alındığı, klasik edebiyatın zor ve anlaşılmaz olduğuna yönelik sahnelere sıklıkla yer verildiği görülür. Derslerde sadece düz anlatımın tercih edilmesi, herhangi bir öğretim materyali kullanılmaması, konuları yaşamla ve öğrenci ilgisiyle bağdaştırılmaması, yenilikten uzak ve sıkıcı bir edebiyat eğitimi anlayışını örnekleyerek Türk dili ve edebiyatı dersine ilişkin olumsuz bir algı oluşturmaktadır.

Keywords
Türk dili ve edebiyatı öğretmenin imajı, filmlerde edebiyat eğitimi, filmlerde Türk dili ve edebiyatı öğretmeni.

Özet
It is seen that the teacher characters in the movies that are described as school films are generally social studies or language/literature teachers. Based on the various qualities attributed to these teachers in the movies, an image of this profession and lesson is created in the perception of society. This study aims to determine how the image of a Turkish language and literature teacher and literary education is reflected in reference to the characters of literature teachers in Turkish movies. The data obtained within the scope of the research were collected through twelve Turkish movies featuring the character of a literature teacher. The data of the research was collected through document analysis, which is one of the qualitative research methods. Based on the teacher image researches conducted in the literature and the “Teaching Character is taken as the basis of the analysis uniti and by making descriptive analysis on movies, the character of the literature teacher has been evaluated in line with visual and professional image features. In the films, it is seen that the visual image of the literature teacher is exhibited especially through young and middle-aged male teachers. Literature teachers are portrayed as well-groomed, stylish, single, middle-aged and young male characters. Professional image characteristics seen in almost all of the teachers; to have professional knowledge, skills and interest, to have proper diction, and to have advanced expression skills. In the films, the differences in the approaches of the old and new generation Turkish language and literature teachers to the students, their language use, subject choices and literature understanding were exhibited through experienced and inexperienced teachers; "old" and "new" language/literature/period/literary understanding was compared. When examined in terms of Turkish language and literature education; It is seen that in the films, classical literature and aruz prosody are mainly discussed, and scenes that show that classical literature is difficult and incomprehensible are frequently included. The fact that only plain lectures are preferred in the lessons, no teaching materials are used, and the subjects are not associated with life and student interest, exemplify a boring and innovative understanding of literature education, creating a negative perception about the Turkish language and literature course.

Anahtar Kelimeler
Image of Turkish language and literature teacher, literature education in the movies, Turkish langua