FİNLANDİYA TATAR AYDINI HASAN HAMİDULLA (1900-1988): HAYATI VE ESERLERİ
(AN INTELLECTUAL OF THE FINLAND TATAR COMMUNITY “HASAN HAMIDULLA” (1900-1988): HIS BIOGRAPHY AND WORKS )

Yazar : Uluhan ÖZALAN    
Türü :
Baskı Yılı : 2022
Sayı : 11/1
Sayfa : 247-257
233    621


Abstract
19. yüzyılın sonlarına doğru Rusya’nın Nijniy Novgorod vilayetinden Finlandiya’ya ticaret yapmak için geçici olarak gelen Tatar tüccarlar daha sonra buraya yerleşmişlerdir. Bugün sayıları altı yüz civarında olan Finlandiya Tatar topluluğu o dönemde Finlandiya’ya yerleşen bu tüccarlara dayanmaktadır. Yüz yıldan daha uzun bir süredir burada yaşayan Tatarlar dillerini ve kültürlerini koruyabilmek için birçok faaliyet yapmışlardır. Bunlardan en önemlisi çeşitli Tatar aydınlarının burada yaptıkları yayınlardır. Bu aydınlar Finlandiya’da dinî ve millî konuları ele alan çok sayıda kitap, kitapçık ve dergi yayımlayarak kültürlerinin yaşaması için mücadele etmişlerdir. Söz konusu aydınlardan en önemlisi Hasan Hamidulla’dır. Bu yazıda Hasan Hamidulla’nın hayatı hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Hamidulla’nın yayımladığı farklı türlerdeki eserlerin bir listesi ve bazı eserlerinden örnek sayfalar sunulmuştur. Böylece araştırmacıların dikkatinin Hasan Hamidulla ve onun eserlerine çekilmesi amaçlanmaktadır.

Keywords
Finlandiya Tatarları, Hasan Hamidulla, Tatar Edebiyatı.

Özet
Towards the end of the 19th century, the Tatar merchants from the Nijniy Novgorod province of Russia visited Finland temporarily for their commercial aims. However, some of them decided to settle down in Finland later on. The Finland Tatar Community today is the descendants of these merchants. Their current population is approximately six hundred. Tatars, who have lived for more than one hundred years in Finland, tried to sustain their language and culture with many important activities. The most important of these is the publication activities of some Tatar intellectuals in Finland. These intellectuals published many books, booklets, and journals on religious and national issues in order to preserve their culture. Hasan Hamidulla is the most important of these intellectuals. The biography of Hasan Hamidulla is given in the present paper. Besides, the list of his works from different genres is presented with some sample pages from the works. The aim of the paper is to attract the attention of the researchers to Hasan Hamidulla and his works.

Anahtar Kelimeler
Finland Tatars, Hasan Hamidulla, Tatar Literature.