Özet
BATI EDEBİYATINDA TİYATRO ELEŞTİRİSİNİN GENEL SEYRİ
Eleştiri, bir nesneyi, iyi ve kötü yanlarıyla değerlendirmek anlamına gelmektedir. Edebiyat eleştirisi ise edebî eseri belli kriterler veya belli metotlar çerçevesinde inceler ve değerlendirir. Değerlendirirken de iki yönlü hareket eder. Birincisi eserin güzellikleri, üstünlükleri, başarılı yönleri; diğer taraftan da aynı eserin zayıf taraflarını, aksaklıklarını ortaya koyar ve hükmünü verir.
Bu çalışmanın amacı da, Batı edebiyatında tiyatro eleştirisinin nasıl başladığını ve günümüze kadar nasıl bir seyir takip ettiğini ortaya koymaktır. Literatür taraması sonucu oluşturulan çalışmada öncelikle “eleştiri” kavramı tanıtılmış, “eleştiri” terimi ve kavramının Batı edebiyatında aldığı şekiller ve değişmeler, edebî eleştirinin mahiyeti, Batı edebiyatında eleştirinin gelişimi üzerinde durulmuştur. Çalışmanın bir sonraki bölümünde ise Batı edebiyatında tiyatro eleştirisinin başlangıcından günümüze doğru gelişimi ele alınmıştır. Çalışmada, tiyatro konusundaki ilk kuramsal görüşlerin Antik Yunan dönemine ait olduğu görülmüştür. Batı tiyatro kuramının başlangıcı olarak da Aristoteles’in Poetika’sı kabul görmektedir. Poetika’da kullanılan kavramlar ve tartışmalar daha sonraki tiyatro kuramlarının bilhassa Batı tiyatrosundaki teorilerin gelişmesini önemli bir şekilde etkilemiştir. Antik Yunan’dan günümüze kadar da değişen zamana ve toplumsal gelişmelere bağlı olarak değişen anlayışlar çerçevesinde tiyatroyla ilgili çeşitli görüşler ortaya çıkmıştır. Bu görüşlerin odak noktasını yazar, eser, okur, toplum oluşturur. Eleştiri de dış dünyaya, sanatçıya, okura ve esere dönük olarak gerçekleşecektir.
Anahtar Kelimeler
Batı edebiyatı, tiyatro, eleştiri.