Elegeşt I (E 10) Yazıtının 5. Satırındaki Devlet ve İktidar Simgeleri
(5th Line of The Elegeşt I (E 10) İnscription or Symbols of State and Rule in The Kokturk Lettered Yenisey İnscriptions
)
|
Author
|
:
Nurdin USEEV
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2012
|
|
Number |
:
4
|
|
Page |
:
11-19
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.93
|
Özet
Metin bakımından Orhun yazıtlarına göre küçük olmasından dolayı fazla ilgi görmeyen ve harf sayısının çokluğundan, bazı yazıtların yıpranmış olmasından dolayı detaylı incelenmeyen Yenisey yazıtları son dönemlerde bilim adamlarının dikkatini çekmeye başlamış, üzerinde birçok araştırmalar yapılmıştır. Biz de bu makalemizde söz konusu yazıtların metinleri üzerinde tarama yaparak devlet ve iktidar simgeleriyle ilgili bilgi bulmaya çalıştık. Çalışmamızın sonucunda da Elegeşt I (E 10) yazıtının 5. satırında al uru?u (kırmızı bayrak), altunlıg keş (altın sadak), egnin yütim (omuz örtüsü), belde banım (beldeki kemer) gibi devlet ve iktidar simgelerinin ve diğer yazıtlarda da tuglug unvanı şeklindeki dolaylı olarak ilişkili olan bilgilerin bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla Yenisey yazıtlarının düşünüldüğü gibi tarihî, etnografî, içtimaî ve diğer bilgilerden yoksun bir küçük metinler olarak algılamak yerine daha ayrıntılı ve derinden incelemek gerektiği kanısına varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Köktürk harfli Yenisey yazıtları, devlet ve iktidar simgeleri, Elegeşt I yazıtı, uru?u, altunlıg keş
Abstract
Yenisey inscriptions are smaller than Orhon inscriptions in terms of text. And there are a lot of variants of letters in the texts of the Yenisey inscriptions. Moreover some Yenisey inscriptions has been damaged. Therefore scientists are not interested a lot in Yenisey inscriptions. Yenisey inscriptions began to attract the attention of scientists in recent years, and many researches have been done on. In this article, we have tried to find information about symbols of state and rule by scanning on the texts of the inscriptions. As a result of this study was found that there are symbols of state and rule such as al uru?u (red flag), altunlyg kesh (gold quiver), egnin yütim (shoulder cloth), belde banym (waist-belt) in the Elegesht I (E 10) inscription. Also have been discovered the information indirectly related to symbols of state and rule, as in the form of title tuglug (flagged) in other inscriptions. Therefore, has been found that Yenisey inscriptions are not small texts a lack of historical, social, ethnography and other information, used to as it should
Keywords
Kokturk lettered Yenisey inscriptions, symbols of state and rule,