Özet
MİHRÎ HATUN’UN “BEN DÖNMEZEM” REDİFLİ GAZELİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
Mihrî Hatun, klasik Türk şiirinin başarılı kadın şairlerinden biridir. 15. yüzyılda yaşayan Mihrî, kültür seviyesi yüksek bir aileye mensuptur. Kültür ve sanat faaliyetlerinin yoğun bir şekilde icra edildiği Amasya’da yetişen şair, buradaki ilim ve edebiyat meclislerine katılarak kendini geliştirir. Klasik çizgide yazdığı çok sayıdaki başarılı şiirle bu sahadaki ustalığını ispatlar. Bazı şiirlerinde cinsel kimliğini ihsas ettirici ifadelere yer vererek geleneğin sınırlarını zorlamasına rağmen şiirlerini klasik şiir estetiği kaidelerine bağlı kalarak yazar. Diğer bütün klasik şairler gibi her şeyi olması gereken en mükemmel şekliyle ifade etme uğraşında olan şair, bu şiirin temel konusu olan aşkı en güzel formda sunmaya çalışır. Geleneğin şiir dünyasına giren Mihrî, klasik şiirdeki âşık tavrını takınır. Şairin “ben dönmezem” redifli gazeli, onun bu tavrını ortaya koyan, divanındaki onlarca örnekten yalnızca biridir. Sahneye çıkan aktörün rolünü en iyi şekilde icra etmeye çalışması gibi şair de gazel boyunca vefalı, sadık, kararlı ve ne istediğini bilen ideal bir âşık rolündedir. Geleneğin belirlediği kalıplara bağlı bir ifade yolu seçen Mihrî, aşkı en mükemmel şekilde ifade etmeye çalışır. Hem mecazı hem de hakikati çağrıştıracak esneklikte bir ifade tarzı yakalayan şair, aşk uğruna canı da dâhil bütün varlığını feda edebilecek bir ruh olgunluğuna sahiptir.
Anahtar Kelimeler
Mihrî Hatun, “Ben Dönmezem”, gazel, vefâ, âşık.