Özet
KÖROĞLU DESTANININ HALEP KOLU AMASYA RİVAYETİNİN VARYANTLAŞMA ÖRNEKLERİ
Köroğlu destanlarının Anadolu sahası varyantlarından birisi olan Köroğlu’nun Halep Varyantı, bugüne kadarki Köroğlu çalışmalarında sıklıkla karşımıza çıkan bir varyanttır. Bu varyant, ismen de olsa Boratav’dan itibaren düzenlenen çeşitli tasniflerde kendisine ayrılan yeri almıştır. Ancak böyle olmasına rağmen bu varyantın metinlerine bugüne kadar yapılmış olan çalışmalarda yeterince yer verildiğini söylememiz pek mümkün değildir. Biz bu hikâyenin metnine 1960 senesinden kalma bir ses kaydından ulaşmış bulunmaktayız. Bu kayıt, zikredilen tarihte Amasya’nın Aydınca Nahiyesi’nin Yeşilöz Köyü’nde düzenlenen bir âşık meclisinde yapılmıştır. Bu mecliste dile getirilen hikâye, Halep Kolu hikâyesidir. Biz çalışmamızda bu Halep Kolu’nun metinlerine kısmen yer verebildik. Hikâyedeki manzumeler ise çalışmamıza olduğu gibi alınmıştır. Ayrıca mensur bölümlerin diğer Köroğlu varyantları ile olan benzerlikleri ve farklılıkları da çalışmamızda ele aldığımız bir diğer husustur. Mensur kısımlardaki aradığımız varyantlaşma örneklerine manzum kısımlarda da bakılmış ve diğer Köroğlu anlatmaları ile olan benzerlikler çalışmamızda gösterilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda toplam 46 adet dörtlük üzerinde durulmuştur. Bu dörtlüklerden hareketle hikâyede koşmalar, atışmalar ve müstakil kıtalar oluşturulduğu görülmüştür. Elimizdeki çalışma ile Köroğlu’nun Halep Kolu muhteviyatına dair yeni bir eser meydana getirilmiş olup Türkoloji çalışmalarının hizmetine sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Köroğlu, Halep Kolu, Destan, Hikâye, Masal, Demircioğlu, Ayvaz, Çamlıbel.