Özet
OSMANİYELİ İSPİR ONBAŞI VE KARACAOĞLAN HİKÂYESİ
16. yüzyılda yaşayan ve âşıklık geleneğinde çok önemli bir yere sahip olan Karacaoğlan’ın hayatı ile ilgili günümüze kadar çeşitli halk anlatıları tespit edilmiştir. Bunlardan biri de; Osmaniye’nin Düziçi ilçesinde 25 Temmuz 2014 tarihinde 91 yaşında vefat eden “İspir Onbaşı” lakaplı İspir Mehmet Koç’un anlattığı Karacaoğlan hikâyesidir. Nesir-nazım karışımı anlatılan bu hikâyede 22 türkü yer almaktadır. Çalışmamızda; öncelikle 5 Mart 2005 tarihinde Osmaniye’nin Düziçi ilçesinde görüştüğümüz İspir Onbaşı’dan derlemiş olduğumuz hikâyenin tasnifi hakkında bilgiler verilmiş ve ardından da hikâye, motifleri açısından incelenmiştir. İspir Onbaşı’nın anlatmış olduğu Karacaoğlan hikâyesi “hikâyeli türkü” tasnifine girmektedir. Hikâye; geleneksel halk hikâyelerinde görülen bazı motifleri barındırmakla beraber epizotları bakımından geleneksel hikâye kalıbına tam olarak uymamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Âşıklık geleneği, İspir Onbaşı, Karacaoğlan hikâyesi, hikâyeli türkü, motif.