Özet
POLŞA TATARLARI AZƏRBAYCAN CÜMHURİYYƏTİNİN (1918-1920) DÖVLƏT İDARƏÇİLİYİNDƏ - OLQERD KRİÇİNSKİ
Bu makalede, Doğu Avrupa Türklerinin yani Polonya Tatarlarının, 1918-1920 yıllarında varlığını sürdüren Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet kurumları ve toplumsal-siyasi hayatındaki rolünden söz edilmekedir. Söz konusu dönemin Cumhuriyet ordusunda, bazı bakanlıklarda, aynı zamanda Cumhuriyet’in eğitim sisteminde, 20’den fazla Polonya Tatarı görev yapmış ve karşılık beklemeden ilk Türk cumhuriyetinin hizmetinde bulunmuştur.
1919-1920 yıllarında, genç devletin hukuk sisteminin yapılanması alanında Adliye Nazırı Muavini (Adalet Bakanı Yardımcısı) olarak faaliyet gösteren Olgerd Nayman Mirza Kriçinski de (1884-1942), fedakâr Polonya Tatarlarından biri olmuştur. O, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin yıkılışından sonra da Azerbaycan ile ilişkilerini sürdürmüş, İstanbul ve Varşova’daki Azerbaycan siyasi muhacirleriyle görüşmüş, iletişim kurmuştur.
1930’lu yıllarda Varşova’da yayımlanan muhacir matbu organlarında da kısa süreli Azerbaycan Cumhuriyet dönemi hakkında birçok objektif makaleler yayımlatmıştır. Polonya Tatarlarının güzide şahsiyetlerinden biri gibi tanınan Olgerd Kriçinski, kardeşi Leon Kriçinski ilə birlikte, mensup oldukları halkın maddi ve manevi mirasının derlenip toplanmasına, Polonya Tatarları arasında milli ve dini duyguların korunmasına, Polonya ile İslam dünyası arasında ilişkilerin kurulmasına önemli hizmetler vermişler.
Anahtar Kelimeler
Azerbaycan Cumhuriyeti, Polonya Tatarları, Kriçinski kardeşler, Kırım hükümeti, Polonya Müslümanları, muhaciret basını, Cumhuriyet yazıları.