Özet
“… VE DEĞİRMEN DÖNERDİ” ÜZERİNE BİR DRAMATURJİ DENEMESİ
Edebî türler metnin kurgusunun oluşumunda yazarı yönlendirici bir özelliğe sahiptir. Aynı özellik, metnin anlamlandırılması sürecinde okuru da yönlendirmektedir. Tiyatro metinleri de söyleşime dayalı olan ve dramatik yapısı ön plana çıkan türler arasındadır. Tiyatro yazarı metni oluştururken dramaturjik bir düşünce biçiminden hareket eder. Dramaturjik düşünceyle kurulmuş olan metnin doğru okunup anlaşılması için de dramaturjik bir okuma yapılması gerekmektedir. Dramaturjinin kökenleri Aristoteles’in Poetika’sına kadar götürülebilir. Ancak Modern Dramaturji Lessing’le başlar. Modern dramaturji Brecht’le birlikte metin ve sahne arasındaki aktarıma odaklanarak etkili bir okur kimliğini ortaya çıkarır. Bu çalışmada da Haldun Taner’in “…Ve Değirmen Dönerdi” adlı tiyatro metni üzerine dramaturjik bir okuma gerçekleştirilmiştir. Taner eserinin anlamsal düzeylerini karşıtlıklar, ironi ve eleştirel göstergeler üzerine kurgulamıştır. Metnin anlamsal yapısını var eden bu göstergeleri doğru anlamak hem metnin doğru okunmasına hem de metinle çatışmayan bir sahnelemeye katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler
Tiyatro, Dramaturji, Haldun Taner.