Özet
MEHMET EMİN RESULZADE’NİN “İNSANLARA HÜRRİYET, MİLLETLERE İSTİKLAL!” SÖYLEMİNİN ANALİZ DENEMESİ
Mehmet Emin Resulzade, 71 yıllık ömrünün 50 yılından fazlasını aktif bir siyasi mücadele içinde geçirmiş, arkadaşlarıyla birlikte yürüttüğü bağımsızlık dâvâsı sonucu 28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti devletinin temellerini atmış, adını “devlet kuran insanlar” listesine yazdırmıştır. Bu devlet, sadece Türk dünyasında değil, tüm Müslüman Şarkında ilk demokratik cumhuriyet olarak siyasi literatüre geçmiştir.
Siyasi mücadelesini “İnsanlara hürriyet, milletlere istiklal!” şiarıyla ifade edip bu hedef doğrultusunda sürdüren Resulzade, 1923-1927 yıllarında İstanbul’da neşrettiği ve toplam 95 sayısı çıkan Yeni Kafkasya dergisinde birbirinden değerli yazılar kaleme almıştır. Yeni Kafkasya’nın yayımlanmaya başladığı dönemde en az yirmi yıllık gazetecilik deneyimine sahip Mehmet Emin Bey 5N1K kuralını yani neyi, nerede, ne zaman, neden ve niçin – özellikle de kim için yazacağını iyi bilen usta bir kalem sahibiydi. Resulzade, içi zengin ve çözümünü bekleyen söylemlerle dolu eserlerini çok güvendiği Azerbaycan gençliği için yazıyordu...
Biz bu çalışmamızda, Resulzade’nin “İnsanlara hürriyet, milletlere istiklal!” şiarını Yavuz Akpınar, Selçuk Türkyılmaz ve Yılmaz Özkaya tarafından yayına hazırlanıp Türk Tarih Kurumu tarafından neşredilen Mehmet Emin Resulzade – Yeni Kafkasya Yazıları (1923-1927) kitabındaki yazılarından hareketle kavram ve söylem yönünden çözümlemeğe çalışacağız.
Biz de bu çalışmadaki söylem çözümlemesi denemesinde Van Dijk ve Parker’in tahlil yöntemleri esasında oluşturulan Willig analiz yönteminden yararlanılmıştır.
Anahtar Kelimeler
M. E. Resulzade, Yeni Kafkasya dergisi, söylemler, “İnsanlara Hürriyet, Milletlere İstiklal”, söylem analizi, Willig yöntemi.