Özet
“BARINDIR-“ FİİLİNİN BİLİMSEL YAZILARDAKİ ANLAM GENİŞLEMESİ ÜZERİNE
Barındır- fiili üzerinde ayrıntılı olarak durma ihtiyacı hissetmem, bilimsel alan yazılarında, tezler, makaleler ve bildirilerde bu fiille sıklıkla karşılaşmış olmam; farklı ve ayrıntılı anlam taşıyan başka fillerin yerine de barındır- fiilinin kullanılmış olduğunu görmem neticesidir. Bu sebeple hem doğrudan incelediğim tezler ve makalelerden hem de barındır- fiilini genel ağ üzerinden arattığım çalışmalardan örnekleri çoğaltarak değerlendirmeyi bunlar üzerinden yaptım. Aratma sırasında Türklük Bilgisi alanı dışında hukuk, yabancı dil öğretimi ve turizm ile ilgili birkaç makalede kullanılan barındır- fiili de örnekler içinde yer aldı. Örneklerin kaynağını, bilimsel etik açısından açıklamadım. Makalede önce, fiilin tarihsel süreçteki basit ve türemiş biçimlerinin anlam alanları gösterilmiş; bu fiilin kök ve gövde anlamlarıyla ilgili olarak ortaya konmuş görüşler değerlendirilmiş, ardından günümüz bilimsel yazı alanında araştırmacıların barındır- fiilini tercih ettikleri örnekler dizilmiş, daha sonra tespit edilen örneklerden hareketle, barın- ve barındır- fiillerinin başlangıçta “bir yerde bulundurmak, geçimini temin etmek, sığınmak, yaşayacak bir mekân sağlamak” somut anlamlarında kullanılırken, bu temel anlama bağlı yeni yan anlamlarla, yakın zamanlı olarak genişlediği ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmacıların hangi saik ve sebeplerle olursa olsun, barın-/barındır- fiilini tarihteki anlamından farklı bir işleve dönüştürerek kullanmaları, fiilde anlam genişlemesine sebep olmuş; anlam genişlemesi içinde yer alan fiiller ise, barındır- fiilinin kavram alanına girerek, kendi kullanım alanlarından uzaklaşmışlardır. Bu yazı, an içinde / eşzamanlı bu seyre ışık tutmak için kaleme alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
barın-/barındır-, anlam genişlemesi, bilimsel yazı.