Özet
AHMET AĞAOĞLU’NUN PARİS İLMΖEDEBÎ ÇEVRESİ VE FRANSIZ BASININDAKİ FAALİYETLERİ ÜZERİNE (1888-1893)
Ahmet Ağaoğlu (1869-1939), XX. yy.da Türk dünyasının yetiştirdiği ünlü toplum ve siyaset adamı, ansiklopedik bilgiye sahip düşünce önderlerinden biridir. O, Azerbaycan’da - Karabağ’ın merkezi olan Şuşa şehrinde doğmuş, İstanbul’da vefat etmiştir. Paris’teki eğitim yılları ve Malta sürgünü sayılmazsa, 70 yıllık ömrünün yaklaşık olarak ilk yarısını Azerbaycan’da; diğer yarısını da ikinci vatan saydığı Türkiye’de -önce Osmanlı devletinde, sonra ise Cumhuriyet Türkiyesinde- geçirmiştir. Hayatının iki döneminde de üretken ve entelektüel bir şahsiyet olarak tanınmış; gazeteci-yazar, editör, milletvekili, üniversite profesörü, liberal görüşlü bir siyaset adamı, eğitimci yönleriyle dikkat çekmiş, çok sayıda eser yazıp yayımlamış, Türkçülüğün önderlerinden biri olarak kabul edilmiştir.
A. Ağaoğlu’nun entelektüel bir aydın olarak yetişmesinde Fransa’da geçirdiği yılların (1888-1893) önemli katkısı olmuştur. O, Fransa’da College de Franc’da humanitar (sosyal bilimler), Sorbonna Üniversitesi’nde de Hukuk eğitimi almıştır. Jön Türkler (Genç Türkler) cereyanı olarak da bilinen İttihad ve Terakki Cemiyeti ile ilk ilişkilerini de Paris’te iken kurmuş, dünya görüşünde ciddi değişiklikler olmuş, toplumsal-siyasi ve milli-manevi bakışları netleşmiştir.
Anahtar Kelimeler
Ahmet Bey Ağaoğlu, College de Franc, Sorbonna Üniversitesi, Fransız basını, Oryantalistlerin Uluslararası Londra kongresi, Genc Türkler.