Özet
TÜRKÇE ÖĞRENEN YABANCILAR İÇİN SESLİ METİNLERİN DİNLENEBİLİRLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Bu çalışma yabancılara Türkçe öğretiminde sesli metinlerin dinlenebilirliğini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada dil ve sunum özelliklerinin metinlerin dinlenebilirliğine etkisi incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. B1 düzeyindeki 76 öğrenciye 11 metin dinletilmiş ve öğrencilerden metinlerin zorluğuna ilişkin 1-4 aralığında dinlenebilirlik puanı vermeleri istenmiştir. Metinlerin dil ve sunum özellikleri bağımsız değişken olarak alınmış ve bunların bağımlı değişken (dinlenebilirlik puanı) üzerindeki etkisi incelenmiştir.
Araştırmada dinlenebilirlik üzerinde dil özellikleri olarak kelime uzunluğu ve dil bilgisel karmaşıklık, sunum özellikleri olarak hız ve prozodinin etkisi olduğu gözlenmiş ve bu değişkenlerle bir dinlenebilirlik formülü elde edilmiştir. Çalışmada ayrıca okunabilirliği negatif yönde etkileyen kelime uzunluğunun dinlenebilirliği pozitif yönde etkilediği gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Dinlenebilirlik, dinleme eğitimi, sesli metinler, yabancılara Türkçe öğretimi.