Özet
ORTAOKUL TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ BULMACA ETKİNLİKLERİNİN EŞ ANLAMLI KELİME ÖĞRETİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Bulmaca, kavram öğretmek veya öğrenmeyi değerlendirmek amacıyla çeşitli tarzlarda düzenlenen oyundur. Eğitimin çeşitli kademelerinde, farklı sınıf düzeylerinde her disiplinde ondan yararlanılabilir.
Bu çalışma; 5., 6., 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki bulmaca etkinliklerinin öğrencilere eş anlamlı sözcük öğretimindeki rolünün belirlenmesi amacıyla nitel araştırma türlerinden durum çalışması yöntemiyle ele alınmıştır. 2019-2020 eğitim öğretim yılında kullanılan Türkçe ders kitaplarından Anıttepe Yayınları 5. sınıf kitabındaki 5 bulmaca etkinliğinin tamamının; 6 sınıf düzeyinde Ekoyay Yayınları’na ait kitaptaki 5 bulmaca etkinliğinden sadece 1’inin; MEB Yayınları’na ait kitaptaki 6 etkinlikten ise 5’inin eş anlamlı kelime öğretimi ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. 7. sınıf düzeyinde kullanılan Türkçe ders kitaplarından MEB1 kitabındaki 8 etkinliğin tamamının; MEB2 kitabındaki 3 etkinliğin 2’sinin; Özgün Yayınları’nda ise 14 etkinlikten 8’inin eş anlamlı kelime öğretimi ile ilgili olduğu belirlenmiştir. 8. sınıf düzeyinde MEB Yayınları’na ait kitapta 14 etkinlikten 13’ünün bu özelliğe sahip olduğu tespit edilmiştir.
5. sınıf ders kitabında 22; 6. Sınıf Ekoyay kitabında 5 ve MEB Yayınları’nda 32; 7. sınıf kitaplarından MEB1 kitabında 26, MEB2 kitabında 6 ve Özgün Yayınları’nda 48; 8. sınıf ders kitabında ise 56 sözcüğün bulmaca etkinliklerinde eş anlamlıları ile öğretilmek istendiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Eş anlamlı kelime, ders kitabı, Türkçe öğretimi.