Özet
OKUMA EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMALARININ İNCELENMESİ: BİR META-SENTEZ ÇALIŞMASI
Bu araştırmada Türkiye’de okuma eğitimi alanında yapılmış veya Türkçeye uyarlanmış ölçek geliştirme çalışmalarının bütüncül bir bakış açısıyla sentezlemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Google Akademik, YÖK Akademik ve TR Dizin veri tabanları araştırmaya dâhil edilme ve araştırmadan hariç tutulma ölçütleri esas alınarak taranmış ve 32 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar, nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek meta-sentez yöntemiyle incelenmiştir. Meta-senteze dâhil edilen çalışmalar konu alanı, çalışmanın amacı, çalışma grubu, veri toplama aracı türü ve veri analiz yöntemi bağlamında ele alınarak tablolarda gösterilmiş ve yorumlanmıştır. Bulgular; okuma eğitimine yönelik ölçeklerin 16 farklı konu alanına ilişkin olduğunu, ölçekler araştırma amacına göre incelendiğinde en fazla tutum ölçeklerinin geliştirildiğini, çalışma grubuna göre incelendiğinde en çok ortaokul öğrencilerinin çalışma grubu olarak kullanıldığını, veri toplama aracı türüne göre incelendiğinde bütün ölçeklerin likert tipi olduğunu, veri analizi tekniklerine göre incelendiğinde ise en fazla AFA, DFA ve güvenirlik analizinin yapıldığını ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Türkçe Eğitimi, okuma eğitimi, ölçek geliştirme, meta-sentez.