Özet
1940’LI YILLARDA TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK İŞİTSEL-DİLSEL YÖNTEMLE ÖĞRETİLMESİ: SPOKEN TURKISH KİTABI
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminin tarihi her ne kadar yüzyıllar öncesine dayansa da öğretimde hangi yıllarda hangi yaklaşım ve yöntemin kullanıldığı konusunda yeterli bilgi yoktur. Bu problemden hareketle yapılan bu çalışmanın amacı, 1944-45 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri’nde yayımlanmış olan Spoken Turkish adlı kitabı yöntem ve içerik olarak incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı çalışma kapsamında, ölçüt olarak içeriğin yanında yöntemin temel yaklaşımı, önerilen teknikler ve ölçme-değerlendirme özellikleri kullanılmıştır.
Kitap toplam 30 üniteye bölünmüş ve her ünitede bir tema belirlenmiştir. Bu temalara uygun diyalogların yer aldığı ünitelerde yoğun bir dil bilgisi öğretimi de göze çarpmaktadır. Ünitelerin temaları çoğunlukla günlük iletişimle sınırlı olmakla birlikte Türkiye hakkında bilgi veren diyaloglar da vardır. Araştırma çerçevesinde ünite temaları ile dil bilgisi konuları tespit edilmiş, ayrıca yöntemin gerektirdiği özellikler ve teknikler de belirlenmeye çalışılmıştır. Nitekim diyalogları ezberleme, diyalogdaki kelimelerden cümle oluşturma, öğretmenin ardından tekrar etme, zincirleme (seçilen bir diyaloğun zincirleme şekilde bütün sınıfta ilerlemesi), tek / birden fazla boşluğu doldurma, dönüştürme (dil bilgisel bakımdan cümleyi değiştirme), soru-cevap, benzer ikililer (sesletimi benzeyen kelimeler arasındaki farkı telaffuz ettirerek belirtme), diyalog tamamlama… gibi tekniklere bilinçli olarak kitapta yer verildiği dikkat çekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Türkçenin Yabancı dil olarak öğretimi, dil öğretim yöntemleri, işitsel-dilsel yöntem, Spoken Turkish.