Kuman-Kıpçaklara ait olan Codex Cumanicus Latin harfleriyle yazılan ilk Türkçe eserdir. Codex’in 13. yüzyıl sonu ile 14. yüzyılın başında tamamlandığı düşünülmektedir. Eserde Kıpçakça-Latince-Farsça sözlüklerin dışında bazı gramer kuralları da verilmiştir. Eserin metin kısımlarını ise ilahiler, bilmeceler, atasözleri oluşturmaktadır. Kuman-Kıpçaklarının dilini yansıtan eser, söz varlığı yönünden de oldukça zengindir. İlahiler, bilmeceler, bitki ve hayvan adları, renk adları, coğrafi terimler, dinî terimler, savaş aletleri gibi birçok terimi kapsadığını söyleyebiliriz. Yazarı belli olmayan Codex’in ilk neşri 1880 tarihinde Kont Geza Kuun tarafından yapılmıştır. Eser üzerine birçok tematik söz varlığı çalışması yapılmış olmakla birlikte, eserde geçen coğrafi terimlerin ele alınmadığı görülmüştür. Bu makalede Codex Cumanicus’ta yer alan ve daha önce çalışmalara müstakil olarak konu edinmemiş coğrafi terimler taranarak, fişlenen verilerin Eski Türkçe ile çağdaş Kıpçak lehçelerindeki karşılıkları gösterilmiştir. Codex Cumanicus’taki coğrafi terim adlarının pek çoğunun Eski Türkçe döneminden günümüz Türk lehçelerine kadar kullanıldığı, bazı coğrafi terim adlarının ise yalnızca bu eserde görüldüğü tespit edilmiştir.
Kuman-Kıpçak Türkçesi, Codex Cumanicus, söz varlığı, coğrafi terimler.