Ziya Gökalp’ın “Arslan Basat” Şiirine Metinlerarası Bir Bakış
(An Inter-Textual View On Ziya Gokalp’s Poem “Arslan Basat”
)
|
Author
|
:
Mehmet Emin BARS
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2013
|
|
Number |
:
2/1
|
|
Page |
:
229-242
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.120
|
Özet
Dede Korkut, Türk dünyasının üzerinde en fazla durulan isimlerinden, Dede Korkut Kitabı da Türk kültür dünyasının en önemli, başta gelen eserlerinden biridir. Eserin Dresten ve Vatikan olmak üzere iki nüshası mevcuttur. Dresten nüshası on iki hikâyeden, Vatikan nüshası altı hikâyeden oluşur. Metinlerarasılık kavramı ise 1960’lı yıllarda bazı eleştirmenler tarafından ortaya atılan bir kavramdır. Şiirden romana, tiyatrodan sinemaya, resimden mimariye kadar çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Kuram, kaynağını M. Bakhtin’in “söyleşimcilik” teorisinden alır. J. Kristeva, söyleşimcilik teorisine dayanarak kavramı oluşturup tamamlamasıyla kavramın kapsamı çizilir. Bu çalışmada, Ziya Gökalp’in 1917 yılında yazdığı “Arslan Basat” adlı şiir ile Dede Korkut hikâyelerinden “Basat Tepegöz’ü Öldürdüğü Boy” adlı hikâye arasındaki metinlerarası ilişkiler belirlenmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Dede Korkut, Türkçülük, metinlerarası İlişkiler, yenidenyazma.
Abstract
Dede Qorkut is one of the people in the Turkish world on whom great emphasis is put. Likewise, the book “Dede Qorkut” is one of the most important works of the Turkish cultural world. Two copies of the book exist, which are Dresten and Vatikan. Dresten consists of twelve stories and Vatikan consists of six stories. The concept ‘inter-textual’ is a concept which was suggested by some critics in 1960’s. It is very useful in very large areas such as poetry, novels, theatre, cinema, art and architecture. The theory is based upon the rhetorical theory of M. Bakhtin. When J. Kristeva created and finalized the concept based on the rhetorical theory, the scope of the theory was drawn. This study will try to determine the inter-textual relations between a poem called “Arslan Basat” which Ziya Gökalp wrote in 1917 and a story called “Basat Tepegöz’ü Öldürdüğü Boy” which is one of the Dede Qorkut stories.
Keywords
Dede Qorkut, Turkism, inter-textual relations, rewriting.