Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Oğuz Kağan Destanı’na Bir Bakış
(The View to Oğuz Kağan Epic in the Context of Intertextual Relations
)
|
Author
|
:
Mehmet Emin BARS
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2013
|
|
Number |
:
2/4
|
|
Page |
:
181-197
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.183
|
Özet
Tarihte büyük devletler kuran ve zengin bir sözlü geleneğe sahip olan Oğuzlar, Oğuzname adıyla bilinen sözlü kültür ürünlerini kültür tarihine armağan etmişlerdir. Oğuzların şanlı tarihini anlatan bu Oğuznameler, ozanlar tarafından köy köy, kasaba kasaba gezilip anlatılmıştır. Oğuznamelerde Türklerin cihan devleti kurma öyküsü ile dünyayı yönetme düşüncesi yer almaktadır. Oğuz Destanı’nın kendisinden sonraki Türk destan geleneğinin şekillenmesine de önemli katkıları olmuştur. Oğuz Destanı’nın epik varyantı Uygur alfabesi ile 14. yüzyıldan önce yazıldığı düşünülen Oğuz Kağan Destanı’dır. İlhanlı veziri ve hekimi olan Reşideddin tarafından hazırlanan Oğuzname ise salname olarak adlandırılan varyantların ilkidir. Bu makalede ilk salname varyantı olan Reşideddin Oğuzname’si ile ilk ve tek yazma olan Uygur harfli Oğuz Kağan Destanı arasındaki metinlerarası ilişkiler incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Oğuz Kağan, Türk, destan, metinlerarası ilişkiler.
Abstract
Oğuzlar who found the great states in history and have a rich oral tradition, give verbal cultural products known as Oğuzname as a gift to cultural history. Oğuzname’s that is about the glorious history of the Oğuz, told by the folk poet from village to village , town to town by gone around. The idea of Turks directing the world and founding the world state are involved In Oğuzname’s. Oğuz epic assures important contribution to shaping Turkish epic tradition after itself, too. Oğuz Kağan Epic is the epic version of Oğuz Epic which thought as written by the alphabet of Uyghur before 14. century. Oğuzname which prepared by vizier and doctor of İlhanlı Reşideddin is the first version of called as annual version. In this article, intertextual relationship between the first annual version of Reşideddin’s Oğuzname and being first and unique manuscript with Uyghur character Oğuz Kağan Epic is analyzed.
Keywords
Oğuz Kağan, Turk, epic, intertextual relations.