FUZÛLÎ’NİN LEYLÂ VÜ MECNÛN MESNEVÎSİNİN DÎBÂCESİ HAKKINDA BAZI MÜLÂHAZALAR
(SOME PROVISIONS ABOUT THE FOREWORD OF MATHNAWI OF LEYLA AND MAJNUN BY FUZULI
)
|
Author
|
:
Mücahit KAÇAR
Halil Sercan KOŞİK
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2014
|
|
Number |
:
3/2
|
|
Page |
:
154-166
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.288
|
Özet
Leylâ vü Mecnûn mesnevîsiyle ilgili çalışmalarda, Fuzûlî’nin bu eseri “Mecnûn’un mecâzî aşktan ilâhi aşka geçişi” düşüncesini ispatlamak amacıyla yazdığı söylenmekte ve bu iddia “Leylâ’dan Mevlâ’ya ulaşmak” şeklinde ifade edilmektedir. Oysa eserin dîbâce ve hikâye kısımları birlikte değerlendirildiğinde, bu eserin “ilâhî aşkı arayan insanın mâcerâsı”nı ele aldığı, aslında Mecnûn’un Leylâ’ya lâyık olmak için bir tür olgunlaşma sürecinden geçtiği görülür. Nitekim Fuzûlî eserinin dîbâce kısmında, hikâyedeki unsurların birer sembol olarak kullanıldığını, hikâye anlatmanın bir bahane olduğunu, aslında mecâz yoluyla ilâhî aşkın sırları ile gizli hakîkatlerini anlatmak istediğini söylemekte ve eserinde kullanacağı sembollerin gerçekte neye tekabül ettiklerini belirtmektedir.
Bu çalışmada, Leylâ vü Mecnûn hakkında yazı yazanların genellikle üzerinde durmadıkları dîbâce kısmı ayrıntılı bir şekilde tahlil edilerek eserin aslında ne anlattığı sorusuna yazar merkezli bir cevap aranacaktır.
Anahtar Kelimeler
Fuzûlî, Leylâ vü Mecnûn, dîbâce, tasavvuf, aşk, sembol.
Abstract
On studies with mathnawi of Leylâ and Majnun by Fuzûlî, it is state that the poet written this mathnawi in order to prove "Majnun passes at metaphoric love to divine love" and the idea is summarized by "it is reached at Leylâ to God". However, when it is thought on foreword and part of story, it is seen that this mathnawi narrates adventure of man who looking for divine love, such a thing is not possible to Majnun give up at Leylâ, In fact, at part of foreword work, Fuzûlî tells that the elements of the story used as a symbol. In this section, Fuzûlî says that the story is pretext and he actually wants to tell hidden truths and secrets of divine love and in his use of symbols that correspond to what is actually stated.
In this study, the foreword of Leylâ and Majnun that they did not stop on the part of those who write about the work in detail analyzed and answer the question of what it actually looked kind of love told.
Keywords
Fuzûlî, Leylâ and Majnun, foreword, misticism, love, symbol.