OLUMSUZLUK BAŞLATICISI OLARAK her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) YAPISI
(her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) FORM AS A NEGATION TRIGGER
)
Author
|
:
Talat DİNAR
|
|
Type |
:
Copyright
|
Printing Year |
:
2017
|
Number |
:
6/1
|
Page |
:
172-183
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.3813
|
Özet
Kavramsal bir olgu olan olumsuzluğun dil bilgisel ifadesi, başta olumsuzluk eki –mA olmak üzere pek çok ek (+sIz, -mAdAn...) ve kelime (yok, değil...) ile gerçekleşmektedir. Çeşitli işlevleri bulunmakla birlikte yaygın olarak olumsuzluğu karşılayan bu ek ve kelimelerin yanı sıra olumsuzluğu haber veren, başlatan farklı dil bilgisel unsurlar da vardır. Ağırlıklı olarak bağlaçlık işlevi ön plana çıkarılan her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) yapısı bu farklı unsurlara güzel bir örnektir. Anlamsal olarak âdeta bir olumsuzluk öncülü ve başlatıcısı işleviyle kullanılabilen her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) yapısı olumsuzluğu doğrudan üzerine almamakla birlikte ardından gelen unsurlardan en az birinin –kavramsal veya yapısal düzeyde- olumsuzluk barındırdığını haber vermesi bakımından dikkate değer bir kullanımdır. Bu makalede her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) yapısının oluşumu, tarihsel gelişimi ve olumsuzluk başlatıcısı olarak kullanımı Anadolu ağızlarından ve Türk edebiyatının çeşitli edebî eserlerinden tespit edilen önekler ışığında ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Olumsuzluk Başlatıcısı, bağlaç, her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA).
Abstract
The grammatical expression of negativity, which is a conceptual phenomenon, is realized with many affixes (+sIz, -mAdAn...) and words (yok, değil...), especially with negativity suffix -mA. There are also various grammatical elements that, together with their various functions, trigger and inform about negativity as well as these affixes and words which commonly meet the negativity. her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) form, which is predominantly the linking function, is a good example of these different elements. her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) form, which can be used as a semantic antecedent of negativity and trigger function, is a noteworthy use in that it informs us that at least one of the following elements has -conceptual or structural- negativity, while not taking negativity on directly. In this article, the formation of her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA) form, its historical development and its usage as negation trigger have been tried to be revealed in the light of prefixes identified from Anatolian Dialects and various literary works of Turkish Literature.
Keywords
Negation Trigger, conjunction, her ne kadar .... –sA/(i)sA (dA).