HAREZM TÜRKÇESİ METİNLERİNDE EŞ ADLILIK
(HOMONYMY IN KHWARAZM TURKISH TEXTS
)
|
Author
|
:
Oğuz ERGENE
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2017
|
|
Number |
:
6/2
|
|
Page |
:
577-610
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.3864
|
Özet
Tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerindeki eş adlı sözcüklerin, eş adlılığı doğuran etkenlerin belirlenmesi; bu ögelere yönelik tercihleri, türlü kavramları karşılama açısından dilde var olan üretim olanaklarını ve yazılı metinlerin bu kapsamdaki söz varlığını ortaya çıkaracaktır. Bu çalışmada Harezm Türkçesi dönemi metin yayınları taranarak ilgili eserlerin sözlük ya da dizin bölümlerinde eş adlı gösterilen Türkçe ve yabancı kökenli kimi madde başları, farklı metinlerdeki kullanımlarıyla bu türde sayılabilecek sözcükler belirlenmiş; eş adlılığa etken olan ses, yapı, anlam, kullanım özellikleri çıkarılmıştır. Çalışmada, Harezm Türkçesi metinlerinde çok sayıda eş adlı sözcüğün bulunduğu; eş adlı tabanların, eş yazımlı yapım eklerinin, farklı tabanlara gelen farklı yapım eklerinin, bu eklerle türetilmiş sözcüklerin ve ses olayları, ses özdeşlikleri, eksilti, örnekseme gibi türlü etkenlerin eş adlılığa kaynaklık ettiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Tarihî Türk yazı dilleri, Harezm Türkçesi, eş adlılık, çok anlamlılık, anlam bilimi.
Abstract
Determination of homonymic words in the historical and contemporary Turkish written languages and the factors that cause homonymy will reveal preferences for these items, the possibilities of production in language in terms of meeting various concepts and the vocabulary of written texts in this context. In this study, some Turkish and foreign origin lexical entries indicated as homonymic in the dictionary or index sections of the related works, the words which can be counted in this kind with utilizations in different texts, structure, semantic, usage characteristics affecting homonymy were revealed by scanning the papers of Khwarazm Turkish period texts. In the study, it is determined that there are many homonymic words in Khwarazm Turkish texts and various factors such as homonymic bases, homographic derivational affixes, different derivational affixes inbound to different bases, words derived from these affixes and sound events, sound identities, ellipsis, analogy create homonymy.
Keywords
Historical Turkish dialects, Khwarazm Turkish, homonymy, synonymy, semantics.