İSTİKLÂL MARŞI’NIN TEMEL KAVRAMLARI
(BASIC CONCEPTS OF ISTİKLÂL MARCH
)
|
Author
|
:
Gencay ZAVOTÇU
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2017
|
|
Number |
:
6/4
|
|
Page |
:
2414-2435
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4005
|
Özet
Genel Kurmay Başkanlığı’nın “Kurtuluş savaşının mânâsını anlatacak, halka ve askere heyecan verecek ve diğer milletlerde bulunan millî marşlara denk olacak bir marş” yazılması isteği üzerine Mehmed Âkif’in yazdığı İstiklâl Marşı, Kurtuluş Savaşı’nın amacını anlatan ve Türk milletinin karakterini yansıtan somut bir belgedir. Marşın mısralarına bir göz atmak Türk milletinin karakteriyle özdeşleşen ve ruhunu yansıtan kavramları açık bir şekilde görmemizi sağlar. Bu kavramlar özgürlük ya da bağımsızlık (hürriyet, istiklâl); yiğitlik ve kahramanlık (cesâret); bayrak, vatan ve millet sevgisi ile din ve iman tutkusu olarak özetlenebilir. Bunlar üstün karakterli, kahraman, damarlarında asil bir kan dolaşan ve tarih boyunca üç kıtada at koşturup büyük devletler kuran Türk milletine has özelliklerdir. Edebî bir bakışla değerlendirilecek olursa İstiklâl Marşı epik (destanî) ve didaktik (öğretici) bir metin olarak nitelenebilir. Marşın destanî bir özellik arz etmesi İstiklâl mücadelesi veren Türk milleti ve onun şanlı ordusuna cesaret, mücadele ve savaşma azmi verme düşüncesi; didaktik yanı da Türk’ün şanlı tarihini ve karakteristik özelliklerini, onu millet yapan değerleri öğretme amacından kaynaklanır. Marşın kahramanlık duygularını coşturan destanî yanının kurgusunda teşvik, rehberlik ve öneri içerikli sözcük ve hitaplardan yararlanılmıştır. Didaktik yanı ise görmüş geçirmiş bilgili ve tecrübeli bir öğretmen edasıyla millete ve orduya seslenen şarin kesin hüküm içeren kısa ve orta uzunluktaki yargı cümle ve cümlecikleriyle tesis edilmiştir. Gerek epik yanını oluşturan emir ve öneri içerikli sözcük ve hitapların vurgusu gerekse didaktik yanı inşaeden kısa ve orta uzunluktaki yargı cümle ve cümleciklerinin desteğiyle Âkif etkili ve çarpıcı bir marş kaleme almıştır.
Anahtar Kelimeler
İstiklal Marşı, hürriyet, vatan, millet, bayrak, sancak, din, iman, Allah.
Abstract
The Turkish National Anthem is a tangible document that tells the aim of the Turkish War of Independence and reflects the character of the Turkish nation. Taking a glance at the lines in the Anthem enables us to clearly see the concepts that are identified with the character of the Turkish Nation and that present the spirit of it. These concepts can be summarized as liberty or independence; bravery or heroism (courage); love of flag, motherland and nation, together with passion for religion and faith. These are characteristics of the Turkish Nation, of superior character, hero, blood circulating in its veins and running around three continental horses throughout history. Analysing in literary terms, the Turkish National Anthem can be seen as an epic and didactic text. The epic features of the Anthem result from the thought to give the courage and the determination for struggle and fight to the Turkish Nation and its Glorious Army in struggling for their Independence; didactic features from the aim to teach the characteristics and glorious history of the Turkish nation, and values that make it a nation. The march has benefited from the words and speeches of encouragement, guidance and suggestion in the context of the epic side of the heroic feelings. The didactic side was founded by short and medium-length judicial sentences and clauses containing the definite sentence of the poet who spoke to the national and the army with a knowledgeable and experienced teacher who had been seen and experienced. Mehmed Âkif has written an effective and striking anthem with the support of short and medium length sentences and clauses that didactic side construction, both with emphasis on the words and phrases contained in the orders and suggestions that constitute the epic side.
Keywords
Turkish National Anthem, independence, motherland, nation, flag, sanjak, religion, faith, God.