ESKİ UYGUR TÜRKÇESİNDE SAYGI BİLDİREN (yarlıġḳa-, ötün-, tegin-, yükün-) YARI TASVİR FİİLLERİ
(REVERENCE INDICATING VERBE PROTODESCRIPTIF IN OLD UIGHUR TURKISH (yarlıġḳa-, ötün-, tegin-, yükün-)
)
|
Author
|
:
Ülkü POLAT
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2017
|
|
Number |
:
6/4
|
|
Page |
:
2012-2026
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4046
|
Özet
Eski Uygur Türkçesi Dönemi eserlerinde birleşik fiiller sık kullanılmıştır. Bu birleşik fiiller isim + yardımcı fiil veya fiil + zarf-fiil eki + fiil kuruluşundadır. Bu kuruluşlardan fiil + zarf-fiil eki + fiil kuruluşunda, Türkçenin diğer tarihî devirlerinde asıl fiil olarak karşımıza çıkan pek çok fiilin Eski Uygur Türkçesi Dönemi eserlerinde kuruluşta yer alan birinci fiilin anlamına katkı yapan bir yardımcı fiil fonksiyonunda olduğu görülmüştür. Bu kuruluşta asıl tasvir fiilleri kullanıldığı gibi yarı tasvir fiilleri de sık kullanılmıştır. Bu çalışmada birleşik fiil kavramı üzerinde kısaca durularak Eski Uygur Türkçesi Dönemi eserlerinde kullanılan tasvirî fiiller ve bu birleşik fiiller içerisinde saygı bildiren tasvir fiilleri örneklerle incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Eski Uygur Türkçesi, birleşik eylem, birleşik fiil, tasvir fiilleri, yarı tasvir fiilleri.
Abstract
Compound verbs were frequently used in the works of the Old Uyghur Turkish period. These compound verbs are composed of noun + auxiliary verb or verb + gerund-affix + verb. It is seen that many of the verbs which were confronted as the main verb in the other historical periods of Turkish language are in the auxiliary verb function which contributes to the meaning of the first verbs that were included in the works of the Old Uyghur Turkish period in the establishment of verb + gerund-affix + verb. As well as using the original descriptive verbs in this structure, the verb protodesriptif were also frequently used. In this study, depiction of the compound verbs used in the works of the Old Uyghur Turkish period and descriptive verbs of reverence in these combined verbs will be examined with examples.
Keywords
Old Uyghur Turkish, compound verbs, descriptive verbs, verb protodescriptif.