KÂMÎ DİVANINDA RAKİP TİPİ VE RAKİP İLE İLGİLİ TASAVVURLAR
(RIVAL TYPE AND RIVAL VISUAL LEVELS IN THE POEMS OF KAMI
)
Author
|
:
Hasan EKİCİ
|
|
Type |
:
Copyright
|
Printing Year |
:
2018
|
Number |
:
7/2
|
Page |
:
877-889
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4194
|
Özet
Klasik Türk şiirinde aşk; âşık-maşuk-rakip üçlüsü arasında daha çok âşığın penceresinden yansıyan duygularla anlam kazanan bir temadır. Âşık, sevgiliye ulaşma yolunda her türlü engeli göze alan geleneksel bir tiptir. Bu engellerin başında geleneksel aşk üçlüsünün vazgeçilmez unsurlarından biri olan rakip tipi yer almaktadır. Divanlarda çeşitli tasavvurlarla dikkat çeken rakip, âşığa yaptığı kötülüklerle ön plana çıkar. Kötü huylu olan rakip, âşığın sevgiliye ulaşmasına ve sevgiliden ilgi görmesine engel olur. Rakip, sevgiliden itibar gördüğü, sevgilinin yanından hiç ayrılmadığı için âşığın en büyük düşmanıdır. Bu nedenle rakip engelinin ortadan kalkması bütün âşıkların ortak dileğidir.
Bu çalışmada, Kâmî’nin şiirlerinde geçen “rakip” tipi üzerinde durulacak, rakip kelimesinin yaygınlaşan anlamlarına değinilecektir. Bu bağlamda Kâmî’nin şiirlerindeki rakibin özellikleri ve rakip ile ilgili tasavvurlar hakkında bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kâmî, Klasik Türk şiiri, rakip, maşûk, âşık.
Abstract
Love in classical Turkish poetry; among the triad of lovers-beloved-rival, it is a theme that gains meaning with the emotions reflected in the window of love. The lover who affords all kinds of disabilities in the way of reaching love is a traditional type. At the beginning of these obstacles is the rival type which is one of the indispensable elements of traditional love trio. The rival, who draws attention with various image levels in the Divan, comes to the fore with the evil that he has done. A malignant rival prevents beloved from reaching the lover and attracting interest from beloved. The rival is the greatest enemy of lover because he is respected of lover and has never left the side of his lover. For this reason, removing the rival's obstacle is the common wish of all lovers.
In this study, the type of "rival" in Kâmi's poems will be emphasized and the common meanings of the rival word will be mentioned. In this context, information will be given about the characteristics of Kami's rival in the poems and the imaginations about rival.
Keywords
Kami, classical Turkish poetry, rival, lover, beloved.