POLŞA TATARLARI AZƏRBAYCAN CÜMHURİYYƏTİNİN (1918-1920) DÖVLƏT İDARƏÇİLİYİNDƏ - OLQERD KRİÇİNSKİ
(POLISH TATARS IN THE STATE ADMINSTATION OF THE REPUBLIC OF AZERBAIYAN (1918-1920). OLGIERD KRICHINSKY
)
|
Author
|
:
Vilayat QULİYEV
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2018
|
|
Number |
:
7/2
|
|
Page |
:
1393-1404
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4235
|
Özet
Bu makalede, Doğu Avrupa Türklerinin yani Polonya Tatarlarının, 1918-1920 yıllarında varlığını sürdüren Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet kurumları ve toplumsal-siyasi hayatındaki rolünden söz edilmekedir. Söz konusu dönemin Cumhuriyet ordusunda, bazı bakanlıklarda, aynı zamanda Cumhuriyet’in eğitim sisteminde, 20’den fazla Polonya Tatarı görev yapmış ve karşılık beklemeden ilk Türk cumhuriyetinin hizmetinde bulunmuştur.
1919-1920 yıllarında, genç devletin hukuk sisteminin yapılanması alanında Adliye Nazırı Muavini (Adalet Bakanı Yardımcısı) olarak faaliyet gösteren Olgerd Nayman Mirza Kriçinski de (1884-1942), fedakâr Polonya Tatarlarından biri olmuştur. O, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin yıkılışından sonra da Azerbaycan ile ilişkilerini sürdürmüş, İstanbul ve Varşova’daki Azerbaycan siyasi muhacirleriyle görüşmüş, iletişim kurmuştur.
1930’lu yıllarda Varşova’da yayımlanan muhacir matbu organlarında da kısa süreli Azerbaycan Cumhuriyet dönemi hakkında birçok objektif makaleler yayımlatmıştır. Polonya Tatarlarının güzide şahsiyetlerinden biri gibi tanınan Olgerd Kriçinski, kardeşi Leon Kriçinski ilə birlikte, mensup oldukları halkın maddi ve manevi mirasının derlenip toplanmasına, Polonya Tatarları arasında milli ve dini duyguların korunmasına, Polonya ile İslam dünyası arasında ilişkilerin kurulmasına önemli hizmetler vermişler.
Anahtar Kelimeler
Azerbaycan Cumhuriyeti, Polonya Tatarları, Kriçinski kardeşler, Kırım hükümeti, Polonya Müslümanları, muhaciret basını, Cumhuriyet yazıları.
Abstract
The article covers the participation of Eastern Europe Turks – the Polish Tatars in the governance and sociopolitical life of Azerbaijan Democratic Republic (ADR), existing between 1918 and 1920. During that period more than 20 Polish Tatars served in the army, various ministries, and the education system of ADR.
They were brilliant examples of selfless service to the first Turkic Republic. Among them was Olgerd Nayman Mirza Krichinsky (1884-1942), the Deputy Minister of Justice in 1919-1920, who was involved in the formation of the new state legislation system. After his return to historical motherland due to the collapse of the Republic, Mr. Krichinsky did not cut off the relations with Azerbaijan. He used to meet and communicate with political emigrants in Istanbul and Warsaw.
In the 1930s he published a number of articles about the short-term period of the Republic in the emigrant publications in Warsaw. Known as one of the distinguished representatives of the Polish Tatars, O.Krichinsky together with his younger brother, Leon Krichinsky, contributed to the collection of the tangible and spiritual heritage of his people, protection of national and religious values among the Polish Tatars as well as to the establishment of relations between Poland and the Islamic world.
Keywords
Republic of Azerbaijan. Polish Tatars, Krichinsky brothers, Crimean government, Polish Moslems, emig