TUVA TÜRKÇESİNDE BULUNAN GIRTLAKSI (FARİNGAL) ÜNLÜLERİN FONEMİK ÖZELLİĞİ HAKKINDA
(ON PHONEMIC STATUS OF PHARYNGEAL VOWELS IN TUVA TURKISH
)
|
Author
|
:
Gamze YILDIRIM
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2019
|
|
Number |
:
8/3
|
|
Page |
:
1467-1478
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4376
|
Özet
Tuva Türkçesindeki gırtlaksı (yutaklanan-faringal) ünlülerle ilgili genel kanaat, söz konusu ünlülerin birincil kısa ünlülerden geliştiği yönündedir; ancak 900’ü aşkın sözcükte yaptığımız tarama sonucunda 10 sözcükte, gırtlaksı ünlülerin Ana Türkçede bulunan birincil uzun ünlülerden geliştiği görülmektedir. Bu durum şu şekilde formülleştirilebilir: *V̅ > v’ / *V > v’. Her iki durumda da Tuva Türkçesinin karakteristik seslerinden olan gırtlaksı ünlüler, iki farklı ses birimin (fonem) alt ses birimleri (alofon) durumundadır. Biz bu çalışmada, hem Tuva Türkçesinde gırtlaksılaşan birincil uzun ünlülerin karşılaştırmalı bir listesini sunmaya hem de söz konusu ünlüleri fonemik açıdan değerlendirmeye çalışacağız.
Anahtar Kelimeler
Tuva Türkçesi, gırtlaksı ünlüler, Ana Türkçe, fonem.
Abstract
The common belief on pharyngeal vowels in Tuva Turkish is that they have evolved from primary short vowels. However, through analysis of more than 900 words, this study demonstrates that in 10 different words, pharyngeal vowels have evolved from Proto- Turkic (PT) primary long vowels. This can be formulated as *V̅ > v’ / *V > v’. Whether they are evolving from short vowels or long vowels, pharyngeal vowels of Tuva Turkish are allophones of 2 different phonemes. This study aims to provide a comparative analysis of pharyngealization of primary long vowels and to analyze these vowels in terms of their phonemic status.
Keywords
Tuva Turkish, pharyngeal vowels, Proto-Turkic, phoneme.