60-71 AYLIK OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ ÇOCUKLARIN ALICI VE İFADE EDİCİ DİL KELİME BİLGİSİNİN TEKNOLOJİ KULLANIMI VE AİLESEL FAKTÖRLERE GÖRE İNCELENMESİ
(INVESTIGATING PRESCHOOLERS’ RECEPTIVE AND EXPRESSIVE VOCABULARY REGARDING TECHNOLOGY USAGE AND PARENTAL FACTORS
)
|
Author
|
:
Label
|
Label
|
|
Type |
:
Other
|
|
Printing Year |
:
2019
|
|
Number |
:
8/2
|
|
Page |
:
1158-1182
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4465
|
Özet
Çevresel uyarıcıların dil gelişimi için kritik önem taşıdığı okul öncesi dönemde çocukların teknolojik cihazlar ile geçirdikleri süre ile kelime edinimleri arasındaki ilişkinin incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma ile okul öncesi dönem çocuklarının kelime edinimleri ile teknoloji kullanımları arasındaki ilişkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden boylamsal desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 143 çocuk ve onların ailelerinden oluşmaktadır. Çalışmanın verileri Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil (TİFALDİ) Testi ve aile bilgi formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çocukların hem alıcı hem de ifade edici dil kelime bilgileri anne eğitim durumuna göre anlamlı farklılık göstermektedir. Araştırmaya katılan çocukların hem birinci hem de ikinci ölçüm ifade edici dil kelime bilgileri evde okula giden başka kardeş bulunanların lehine anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Araştırmaya katılan çocukların teknoloji kullanım durumlarına göre kelime bilgileri incelendiğinde TV izleme süresi ve bilgive iletişim teknolojilerinin (BİT) kullanım sürelerine göre alıcı ve ifade edici dil kelime bilgilerinin anlamlı düzeyde farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Araştırma katılan çocukların BİT etkinlik türlerine göre ise ifade edici dil kelime bilgileri farklılık göstermektedir. Dijital ortamlarda vaktini daha çok oyun oynayarak geçiren çocukların ifade edici dil kelime bilgileri en düşük iken müzik/şarkı dinleyen çocukların ise en yüksektir.
Anahtar Kelimeler
Alıcı dil kelime bilgisi, ifade edici dil kelime bilgisi, okul öncesi, çocuk, teknoloji.
Abstract
It is considered important that the relationship between interaction time with technological devices and vocabulary acquisition during the preschool period be examined because environmental stimulants are crucial for linguistic development. This study is investigated the relationship between preschoolers’ vocabulary acquisition and technology use in terms of duration and type of activity. This study employs the longitudinal design pulled from quantitative research methods. The study group consisted of 143 children and their parents. The study data were collected through the Turkish Receptive and Expressive Vocabulary (TİFALDİ) Test as well as through a family information form. According to the research results, both receptive and expressive vocabularies among children achieved significantly different scores due to their mothers’ educational level. Both the first and second measurements of the participating children’s expressive vocabulary revealed significant differences in favor of those children possessing (a) sibling(s) who also attended school. Regarding technology usage, it has been determined that receptive and expressive vocabularies are not different based on the duration of TV watching or use of information and communication technologies (ICT). The participating children’s expressive vocabulary differentiated according to the types of ICT activities they undertook. The expressing vocabularies of those children who spent more time playing games on digital media were found to exhibit the lowest scores, while the expressing vocabulary of those children who listened to music scored highest.
Keywords
Receptive vocabulary, expressive vocabulary, preschool, children, technology.