TARİH EĞİTİMİ VE VATANSEVERLİK ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER
(SOME THOUGHTS ON HISTORY EDUCATION AND PATRIOTISM
)
|
Author
|
:
Mehmet ELBAN
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2015
|
|
Number |
:
4/3
|
|
Page |
:
1302-1319
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.495
|
Özet
Bu çalışmanın amacı tarih eğitimi ve vatanseverlik arasındaki ilişkileri yurt içi ve yurt dışı yazından hareketle farklı bakış açılarıyla ele almaktır. Bu kapsamda çalışmada bazı açılardan tarih eğitiminde vatanseverliğe dair farklı düşünceler ortaya konmuştur. Ayrıca millî tarih açısından tarih eğitiminde vatanseverliğin nasıl bir süreç izlediği de genel hatlarıyla incelenmiştir.
En başta bireyin ülkesine olan tutumunun gelişimsel olarak fiziksel çevreye dayalı benmerkezci dönem, sonrasında toplum merkezci ve objektif bakışın gelişebileceği geç ergenlik dönemlerinde oluştuğu görülmektedir. Bununla birlikte vatanseverliğin hem duyuşsal hem de bilişsel boyutu vardır. Bireyin ülkesine yönelik tutumunun vatanseverlik kavramıyla şekillenmesinde ise on dokuzuncu yüzyıl önemli bir yer tutar. Nitekim on dokuzuncu yüzyılda millî devletlerin gelişmesiyle, üstünde devlet kontrolünün tam olduğu millî eğitimlerin temel amaçlarından biri de genç nesillere vatanseverlik gibi değerleri kazandırmak olmuştur. Tarih eğitimi ise genç nesillere kazandırılacak olan vatanseverlik için önemli bir eğitim alanı hâline gelmiştir. Ancak vatanseverlik her ülke için aynı şekilde idealize edilmemiştir.
Bu bağlamda en genel anlamıyla kişinin ülkesine olan sevgisini ifade eden vatanseverliğe farklı manalar yüklendiği söylenebilir. Zira vatan ve vatanseverlik, ulusun dilinin konuşulduğu ve siyasi egemenliğin var olduğu coğrafya, ülkenin gerçek temsili kral veya hanedan, ülkenin siyasal sistemi, ülkenin politik kurumları ve ülke sembolleri ile özdeşleştirilebilmektedir. Vatan ve vatanseverliğe dair kurulan farklı manalar tarih eğitimi ve vatanseverliğinin boyutunu da etkilemiştir. Söz konusu farklılıkta eğitimsel, millî ve insani idealler ve devletlerin yönetim şekilleri önemli bir yere sahiptir. Son dönemlerde ABD’de tarih eğitimi ve vatanseverliğin Amerikanizm, çok kültürlülük, vatandaşlık bilgisi ve 11 Eylül saldırıları çerçevesinde değerlendirilmesi böylesi bir durumdur. Yine Avrupa’da tarih eğitiminde ulusların vatanından ortak Avrupa kültürüne doğru değişen bir yönelim yaşanmaktadır. Sonuç olarak tarih eğitiminde vatanseverlik aktarımı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Tarih eğitimi ve vatanseverlik açısından diğer bir önemli mesele de insani idealler ve tarih yöntem bilimidir. Geçmişten bu yana ileri sürülen görüşlerin geneli tarih eğitiminde verilen vatanseverlik duygusunun barışçı olması, diğer milletlere düşmanlık aşılamadan verilmesi üzerinedir. Tarih yöntem bili
Anahtar Kelimeler
Tarih eğitimi, vatanseverlik, vatandaşlık.
Abstract
This study deals with the relationship between history education and patriotism with different perspectives from local and foreign literature. Within this framework, ideas regarding patriotism in history education were handled in some respects. Additionally, how patriotism in history education has been changed over time in terms of Turkish national history was examined.
At first, the attitude of an individual towards his/her country developmentally occurs in the period of the egocentrism that is based on the physical environment, then the socio-centric period and late adolescence period related with the development of objective view. Besides, patriotism has both affective and cognitive dimension. The nineteenth century holds an important place in shaping the attitude of an individual towards his/her country with the concept of patriotism. Hence, in the nineteenth century, with the development of national states, one of the main objectives of the national educations which controlled totally by the state was to inculcate the values like patriotism to younger generations. History education for younger generations has become an important educational area to inculcate patriotism. On the other hand, patriotism is not idealized in the same way for each country.
In this context, it can be said in general sense that different meanings to patriotism which means love of individual for his/her country were assigned. Thus, homeland and patriotism can be identified with the region in which national language spoken and political sovereignty exists, king or dynasty which assumes real representation of the country, political system, political institutions of the country and the country symbols. These different meanings for homeland and patriotism impressed history education and patriotism too. Educational, national and humanistic ideals and forms of governments keep an important place in these differences. Recently in the US, evaluating history education and patriotism in the light of Americanism, multiculturalism, citizenship and September 11th attacks is such a case. Then again in the Europe, there is a changing orientation in history education from homeland of nations to common European culture. As a result it can be said that patriotism in history education varies from country to country.
Another important issue in terms of history education and patriotism is humanistic ideal and history methodology. In this context, general of the arguments from past to present ar
Keywords
History education, patriotism, citizenship.