VATANDAŞLIK VE DEMOKRASİ EĞİTİMİNDE MASAL KULLANIMI
(USE OF TALES IN CITIZENSHIP AND DEMOCRACY EDUCATION
)
|
Author
|
:
Mehmet Fatih YİĞİT
Ahmet Musab KESMECİ
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2015
|
|
Number |
:
4/3
|
|
Page |
:
1320-1338
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.505
|
Özet
Türk halk edebiyatının kapsamına giren anonim türler, geçmişten günümüze kültürel etkileşimi ve iletişimi sağlayan bir köprü işlevindedir. Anonim halk edebiyatının nesir türlerinden biri olan ve halk arasında en çok ilgi görenlerinden birisi de masallardır. Evrensel bir anlatı türü olan ve muhtevasında toplumların kültürel zenginliklerini barındıran masallar, yüzyıllar boyu gerek sözlü ve gerekse yazılı kültür ortamı içerisinde gelişmiş, daha sonra elektronik kültür ortamına aktarılmış ve işlevselliğini kaybetmeden günümüze intikal etmiştir. Halk biliminin bir bilim dalı olarak akademik hayattaki yerini almasıyla birlikte Türkiye’de masallar üzerine yapılan çalışmaların artmaya başladığını söyleyebiliriz. Çok kültürlü toplumlarda ortak değerlerin ön plana çıkarılmasının toplumsal barış ve huzur adına önemi büyüktür. Bu anlamda masallar, toplumlar arasındaki müşterek unsurları tespit etmede önemli bir rol üstlenirler. Bunun yanında toplumun genelinde kabul gören değerlerin bir anda ortaya çıkmadığı, bunların özellikle yaşça büyük olan bireyler tarafından yeni nesillere aktarıldığı ve öğretildiği düşünüldüğünde, masalların değerlerin aktarılmasında ne kadar önemli olduğu anlaşılacaktır. Yardımseverlik, doğruluk, bencil olmamak, yalan söylememek, misafirperverlik, büyüklere saygı, anne ve babaya saygı, fedakârlık, cömertlik, iyilik, açgözlü olmamak, paylaşmak ve adil olmak değerlerinin Naki Tezel’in derlemiş olduğu masallar aracılığıyla verilebileceği görülmektedir. Bu değerlerin masallar aracılığıyla öğretilmesi öğrencileri hem doğru vatandaş olma yolunda yetiştirecek, hem de millî ve manevi açıdan geçmişiyle kopuk olmayan nesillerin yetişmesine öncülük edecektir. Bu çalışmanın kapsamına giren masal metinleri Naki Tezel’in iki ciltten oluşan ve ilk baskısı 1971 yılında Millî Eğitim Basımevi tarafından gerçekleştirilip “Türk Kültürü Kaynak Eserleri” dizisi için hazırlanmış olan “Türk Masalları” adlı kitabından seçilmiştir. Çalışma kapsamında seçilen masallar nitel araştırma türlerinden biri olan ölçüt örnekleme kullanılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada örneklem seçiminde ele alınacak olan ölçütler araştırmacılar tarafından belirlenmiştir. Buna göre, söz konusu eserde yer alan üç masalın Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi ders kitabında verilmesi planlanan değerlerden en az iki değeri içeriyor olması temel ölçüt olarak alınmıştır. Masallar araştırmacılar tarafından farklı zamanlarda ve farklı mekânlarda okunmuş, içerdiği değerler not edilmiş ve daha sonra bu not
Anahtar Kelimeler
Masal, değerler eğitimi, vatandaşlık, kültür.
Abstract
Anonymous Turkish folk stories play an important role in creating a cultural interaction of the past and present. Tales are among the most appealing anonymous folk literature types. Tales are also universal oral narrative contents that represent the cultural heritage of societies and have developed orally and in written over time. The last phase was to transfer those tales into electronic platforms and keep their functionality they have since the old times. We can say that the number of academic works on tales in Turkey has increased after accepting folklore as a scientific discipline. In this regard, we believe that highlighting the common values in a multicultural society has an important role on keeping social stability and peace. The tales can be effectively used in identifying those common values in such communities. Besides, if we think that socially accepted values are not existed suddenly and transferred to the next generations by the older people, the importance of the tales might be understood easily in transferring common values. In this study, we show that the values such as benevolence, righteousness, not to be selfish, not to lie, hospitality, respect for elders and parents, sacrifice, generosity, kindness, sharing and justice can be taught to students by using the tales compiled and transferred by Naki Tezel. Teaching those values through the tales selected in this study will train students in becoming good citizens and lead to the growth of generations that are not disconnected from their histories. The tales selected for our study were taken from the book titled ‘Turkish Tales’ by Naki Tezel prepared for “Turkish Culture Source Materials” series published by National Education Press in 1971. The tales were selected by using criterion sampling method which is among the methods of qualitative studies. The criteria for selecting the appropriate tales were selected by the authors. In this sense, the main criteria was to have tales containing at least two value judgements given in Citizenship and democracy education textbook. The tales were read by the researchers in different places. The researchers, then came together and compared their findings. Then, the researchers gave the final decisions about which tales should be selected.
Keywords
Tales, Values Education, Citizenship, Culture.