KIRIM SAVAŞI’NDAN SONRA MEYDANA GELEN GÖÇLERİN SOSYO-PSİKOLOJİK ETKİLERİNE DAİR GÖZLEMLER
(OBSERVATIONS ON THE SOCIO-PSYCHOLOGICAL EFFECTS OF MIGRATION MOVEMENTS AFTER THE CRIMEAN WAR
)
|
Author
|
:
Mustafa Doğan KARACOŞKUN
- Mehmet Ali YILDIRIM
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2020
|
|
Number |
:
9/3
|
|
Page |
:
1322-1336
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.5179
|
Özet
Bilindiği üzere Kaynarca Antlaşmasını müteakiben Rus yayılmacılığının neden olduğu göçler, Osmanlı Devleti’nin toplumsal düzeninde değişmelere neden olmaya başlamıştı. Özellikle Kırım Savaşı’nın (1853-1856) yenilgisini bölge halkının Osmanlı’ya yardımına bağlayan Rusya, Kırım ve Kafkas Türklerini göçe mecbur bıraktı. Bunun üzerine yurtlarını terk etmek zorunda kalan yüzbinlerce muhacir Osmanlı topraklarını tercih ederek yola koyuldular. Göçmenlerin sevk ve iskânı noktasında ilk etapta bir politikaya sahip olmayan devlet idarecileri taşrada Ticaret Nezâreti ile yerel yöneticiler, İstanbul’da Şehremaneti ve Zaptiye Müşirliği tarafından gerekli tedbirleri almaktaydı. 1856 yılına gelindiğinde daha sistemli hareket edilerek evvela bir muhacirin nizamnamesi kaleme alındı. İskânlar nizamname doğrultusunda gerçekleştirilmeye başlandı. Ardından muhacirin komisyonu kuruldu. Kurumlar arasındaki koordinasyon sağlanarak yeniden yerleştirme için boş ve verimli araziler tespit edildi. 1860’lı yıllardan itibaren ise göçün yoğunluğu daha da artmaya başladı. Her açıdan göç kaynaklı problemler daha belirgin hale geldi. Bu bağlamda çalışmada Kırım Savaşı özelinde savaşa bağlı göçlerin sosyo-psikolojik sonuçları üzerinde durularak moral açısından gerek devlet gerekse toplum nezdindeki etkileri değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Göç, Kırım Savaşı, Osmanlı Devleti.
Abstract
It is well known that migration movements, propelled by the Russian expansion following the Treaty of Kaynarca led to changing conditions in the Ottoman social structure. Russia forced Crimean and Caucasus Turks to migrate especially after the Crimean War (1853-1856) the defeat of which Russia connected with people’s collaboration with the Ottomans. Thereafter, hundreds of thousands of refugees who were forced to flee their country migrated to take refuge in the Ottoman soils. The state officials, initially lacking resettlement and relocation policies, took necessary measures through the Ministry of Trade in rural areas and by Şehremaneti and Zaptiye Müşirliği in İstanbul. By 1856 systematic attempts resulted in the first regulation of refuge. Resettlements took place under the light of this regulation. Then a commission of refuge was established. Following the coordination ensured among institutions, uninhabited and fertile lands were detected for relocation. With the 1860s the migration increased. Migration related problems from all aspects became more and more visible. In this respect, taking into particular consideration of the Crimean war the study will focus on socio-psychological aspects of war-related migration and evaluate its effects on the society and state in terms of morality.
Keywords
Migration, Crimean War, the Ottoman State.