MİZAH VE MEKÂN İLİŞKİSİNDE TEBRİZ: LATİFELER, EŞEKLER KAHVESİ VE DÜBBELER
(TABRİZ IN THE CONTEXT OF HUMOR AND PLACE: JOKES, EŞEKLER KAHVESİ AND DUBBES
)
|
Author
|
:
Seçkin SARPKAYA
- Erhan SOLMAZ
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2021
|
|
Number |
:
10/2
|
|
Page |
:
661-680
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.5268
|
Özet
Mizahi ürünlerin yaratılmasında belli başlı bölgeler ve mekânlar ile topluluklar ve kişiler öne çıkmıştır. Çeşitli bölgelerde yaşayan insanlar özel bir mizah yeteneğine sahip olmuş ve özellikle fıkra türünde ön plana çıkmışlardır. Bu bağlamda Tebriz şehri kendine has latife dünyası, hem siyasi hem de mizahi nitelikleri bulunan Eşekler Kahvesi ve mizahi anlatıcısı ve kişileri olarak adlandırabileceğimiz hazırcevap “dübbe”lerle bir mizah mekânıdır. Bu bilgiden hareketle bu makalenin konusunu Tebriz şehrinin mizahı olarak belirledik. Makalede ilk olarak İran Azerbaycanı’nda mizah ve latife türü hakkında bilgi verdik. Ardından Tebriz şehrinin tarihi ve sözlü kültür ürünlerine dair kısa bilgi verdik. Ardından Tebriz’in latife türüyle ilişkisi, Tebriz ve mizah denilince akla ilk gelen mekân olan Eşekler Kahvesi, daha sonra latife türünün hem icracısı hem de kahramanı konumundaki mizahi anlatılar meddahı dübbeler hakkında bilgi verdik. Sonuç olarak mizah ve mekân ilişkisi bağlamında Tebriz’de mizah, mizah türlerinde Tebriz, Tebriz’deki mizah mekânı Eşekler Kahvesi ve mizahın kahramanları dübbelerin özelliklerini Tebriz ve İran Türkleri özelinde inceleyip tahlil ettik.
Anahtar Kelimeler
Mizah, mekân, İran Türkleri, Tebriz, latife, Eşekler Kahvesi, dübbe.
Abstract
In the creation of humorous products, certain communities, regions, places and individuals have had a special humor skill and came to the fore especially in the anecdote type. In this context, the city of Tabriz is a city of humor with its unique world of jokes, Eşekler Kahvesi (Donkeys’ Coffeehouse), which has both political and humorous qualities, and quick-response “dübbe” that we can call humorous narrators and people. Based on this information, we determined the subject of this article as the humor of the city of Tabriz. In the article, we first gave information about the genre of humor and joke in Iranian Azerbaijan. Then, we gave brief information about the historical and oral cultural products of the city of Tabriz, which we determined as the sample area for our article. Afterwards, we gave information about Tabriz's relationship with the anecdote type, Tabriz and, Eşekler Kahvesi (Donkeys’ Coffeehouse), which is the first place that comes to mind when humor is mentioned, and then the humorous narrative storyteller dübbes, which is both the performer and the hero of the joke genre. As a result, in the context of the relationship between humor and place, we examined and analyzed the characteristics of Tabriz in terms of humor and humor in Tabriz, Eşekler Kahvesi (Donkeys’ Coffeehouse), which is a humor place in Tabriz, and dübbes, the heroes of humor, specifically for Tabriz and Iranian Turks.
Keywords
Humor, place, Iranian Turks, Tabriz, joke, Eşekler Kahvesi, dübbe.