SÖZÜN GÜCÜ, ŞİİRİN BÜYÜSÜ: DİVAN EDEBİYATINDA SÖZ VE ŞİİRİN KUTSALLIĞI ÜZERİNE
(THE POWER OF THE WORD, THE MAGIC OF POETRY: ON THE SACREDITY OF WORD AND POETRY IN DIVAN LITERATURE
)
|
Author
|
:
Elif AYAN NİZAM
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2021
|
|
Number |
:
10/4
|
|
Page |
:
1295-1314
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.5402
|
Özet
Kâinatın yaratılmasıyla başlayan “söz”ün macerası, Allah’ın “levh” ve “kalem”i yaratmasıyla yazıya dönüşmüş, insanların yaratılmasıyla da onların dilinde törenlerine eşlik ederek devam etmiştir. Allah’ın insanı yaratırken ruh üflemesiyle “nefes” olan söz, eski insanlar tarafından kutsal olarak görülmüş ve bu yüzden insanlar, sözün insan hayatında çok büyük bir gücünün olduğuna inanmışlardır. Bu insanların secili ve kafiyeli bir şekle dönüştürdükleri “törensel dil”, insanoğlunun değişen hayatlarında sadece “yemin etmek”, “söz vermek”, “dua”, “beddua” gibi durumlarda kullanılır olmuştur. İnsanlar, ağızdan çıkan her sözün değiştirilemez bir gücünün, şiirin de büyüsünün olduğuna inanmışlar, sözü ve şiiri olağanüstü varlıklarla ilişkilendirmişlerdir. İyi sözü/şiiri “Allah vergisi”, kötü sözü/şiiri de “şeytanın çalgısı” olarak gören tezkire yazarları ve şairler, iyi şiirin yüceliğini Kurân-ı Kerim’de geçen şair ve şiirle ilgili âyetlerle ve hadislerle açıklamaya çalışmışlardır. Bu çalışmada Kur’ân-ı Kerim ve hadislerde, Arapça, Farsça ve Türkçe tezkireler ile divan şiirinde “söz” ve “şiir”in kutsallığı üzerine düşünceler tespit edilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Sözün Gücü, Şiir, Büyü, Kutsallık, Divan Edebiyatı.
Abstract
The adventure of "word", which started with the creation of the universe, turned into writing with God's creation of "plate" and "pen", and continued with the creation of humans by accompanying their ceremonies in their language. The word, which was "breath" when God created man by blowing them their soul, was seen as sacred by ancient people and therefore was believed to have great power in human life. The "ceremonial language" that ancient people transformed into a rhyming form has only been used in situations such as "swearing", "promising", "praying", "cursing" in the changing lives of human beings. People believed that every word that comes out of the mouth has an unchangeable power and poetry has its magic, and they associated the word and poetry with extraordinary beings. The writers of biographies and poets, who see the good word/poem as "God's given" and the bad word/poem as the "devil's instrument", have tried to explain the greatness of good poetry with the verses and hadiths about the poet and poetry in the Qur'an.In this study, thoughts on the sanctity of "word" and "poetry" in the Qur'an and hadiths, Arabic, Persian and Turkish biographies and divan poetry will be tried to be determined.
Keywords
Word of power, Poetry, Magic, Sanctity, Literature of Divan.