KÜL TİGİN YAZITINDA ÇOK ANLAMLILIK
(POLYSEMY IN THE KÜL TİGİN INSCRIPTION
)
|
Author
|
:
Feryal KORKMAZ
- Rabia SARAL
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2023
|
|
Number |
:
12/1
|
|
Page |
:
1-21
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.5611
|
Özet
İnsanoğlu var olduğu günden bu yana somut veya soyut her olguyu anlama ve anlamlandırma gayreti içindedir. Bu gayretin neticesinde dilini zenginleştirerek bir nesne için birden fazla kelime; bir kelime için de birden fazla anlam türetmiştir. Yaşayış tarzı, dinî inanç, sosyal, siyasi ve ekonomik etkenler dili dış cepheden değiştirirken dil içinde meydana gelen pek çok anlam bilimsel hadise, kelimelerin anlam yükünü artırmıştır. Öyle ki bir kelime, bağlam başta olmak üzere deyim aktarması, ad aktarması yahut ikileme yapılarına bağlı olarak yeni anlamlar kazanabilmektedir. Söz konusu dil içi ve dil dışı olayları bir çatı altında toplayan “zaman” faktörü, yeni anlamların keşfedilmesi ve dile yerleşmesi için oldukça önemlidir. Nitekim zamanın değişmesi hayatı; hayatın değişmesi de dolaylı olarak dili etkilemektedir. Bu bağlamda dilin işlenmişliğini ve gelişmişliğini gözler önüne seren çok anlamlı kelimeler, Kül Tigin Yazıtı çerçevesinde incelenmiş ve tek bir metinde dönem içindeki tüm anlamlarını yaşatan kelimeler ayırt edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Türkçenin yaşı, Kül Tigin Yazıtı, çok anlamlılık, söz varlığı.
Abstract
Mankind has been in an effort to understand and make sense of every concrete or abstract phenomenon since its existence. As a result of this effort, by enriching the language, more than one word for an object; has derived more than one meaning for a word. While lifestyle, religious belief, social, political and economic factors changed the language from the outside, many semantic events that took place in the language increased the meaning load of the words. So much so that a word can gain new meanings depending on the context, simile, idiom transfer, name transfer or reduplication structures. The "time" factor, which brings together the internal and external events of the language in question, is very important for the discovery of new meanings and their placement in the language. As a matter of fact, the change of time is life; The change of life also indirectly affects the language. In this context, the polysemous words that reveal the processing and development of the language were examined within the framework of the Kül Tigin inscription and the words that kept all their meanings in a single text during the period were distinguished.
Keywords
Age of Turkish, the inscription of Kül Tigin, polysemy, vocabulary.