• Quick access
  • Announcements
  • Duyurular

    Makale gönderimi için tıklayınız. https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke

     

    Dergimizin makale gönderme işlemi Dergipark

    üzerinde gerçekleşmektedir: https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke

     

    Makale gönderimi için Dergipark sitemizi kullanınız:

    https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke

     

    TR DIZIN 2020 Etik Kriterleri  kapsamında, dergimize 2020 yılında gönderilen ve gönderilecek olan yayınlar için Etik Kurul Belgesi zorunlu olacaktır. Bu kapsamda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için makalenin yöntem bölümünde ilgili Etik Kurul Onayı ile ilgili bilgilerin (kurul-tarih-sayı) yer verilmesi gerekecektir. Bu nedenle dergimize makale gönderimi yapacak olan aday yazarlarımızın ilgili kriteri göz önünde bulundurarak makalelerini düzenlemeleri önemle rica olunur.

     

     

     


ADIL/AD (+İYELİK) +{lI4K}” YAPISINDA +{lI4K} BİÇİMBİRİMİNİN “+(A) göre” İŞLEVİ ÜZERİNE
(THE MORPHEME OF +{lI4K} IN THE STRUCTURE OF PRONOUN/NOUN (+POSSESIVE)+{lI4K}” ON THE FUNCTION “+(A) göre” )

Author : Selenay KOŞUMCU    
Type : Copyright
Printing Year : 2023
Number : 12/3
Page : 1188-1200
Doi Number : http://dx.doi.org/10.7884/teke.5711


Özet

Adıllar, adların yerini tutan, onları kişi, işaret veya soru yollarıyla temsil eden ve adlar gibi kullanılabilen sözcüklerdir. Bunlardan kişilerin adları yerine kullanılan kişi adıllarının türetimlik alarak sözcük türetimine adlar kadar elverişli olmadığı bilinmekte ve bu adıllar geleneksel dilbilgisi kitaplarında ben, sen, o (tekil); biz, siz, onlar (çoğul) olmak üzere iki grupta değerlendirilmektedir. Adlara çokluk biçimbiriminden sonra durum biçimbirimlerinden önce geldiği bilinen sahiplik gösteren iyelik biçimbirimlerinin, Türkçenin genel biçimbirim dizilim sıralamasını (kök + türetimlik + işletimlik) değiştiren bazı yapılar oluşturduğu araştırmacılar tarafından da açıklanmaktadır. Bu çalışmada, genel dizilimden farklılık gösteren iyelik biçimbirimlerinin, Türkiye Türkçesinin en işlek türetimliklerinden biri olan ve addan ad türeten biçimbirimler başlığı altında yer alan +{lI4K} biçimbiriminden önce yer aldığı yapılar; bu biçimbirimin kişi adıllarıyla kullanımlarındaki +(A) göre işlevi ve aynı işlevle bazı tür adlarına ve özel adlara gelen adıl/ad (+iyelik) +{lI4K} yapısının ele alınması amaçlanmıştır. Yazı dilindeki örnekleri, Türkçe Ulusal Derlemi (TUD), Türk Sözlükbilimi Derlemi (TSD) ve e-kitaplar kullanılarak belirlenmiştir. Bu biçimbirimle türetilmiş +(A) göre işlevli ve belirteç olarak kullanılan yapıların geçtikleri tümcelere yer verilmiştir.



Anahtar Kelimeler

Ad, adıl, iyelik, +{lI4K}, +(A) göre



Abstract

Pronouns are words that replace nouns, represent them by person, sign or question, and can be used like nouns. It is known that personal pronouns, which are used as substitutes for the names of persons, are not as suitable for word formation by taking derivationality as nouns, and these pronouns are evaluated in traditional grammar books in two groups: I, you, he (singular); we, you, they (plural). It is also explained by researchers that possessive morphemes, which are known to occur after the plurality morpheme and before case morphemes, form some structures that change the general morpheme order of Turkish (root + derivational suffix + inflectional suffix). In this study, it is aimed to examine the structures in which possessive morphemes, which differ from the general order, appear before the +{lI4K} morpheme, which is one of the busiest derivational morphemes of Turkish and is included under the heading of morphemes deriving names from nouns; the function of this morpheme +(A) göre (according to) in its use with personal nouns and the pronoun/noun (+possesive) + {lI4K} structure that comes to some species names and proper names with the same function. The examples in the written language were determined using the Turkish National Corpus (TUD), the Turkish Lexicography Corpus (TSD) and e-books. The sentences in which the constructions derived with this morpheme, which function +(A) göre (according to) and are used as determiners, are included.



Keywords

Noun, pronoun, possessive, +{lI4K}, +(A) göre


Adress :Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Derneği Karaman Mahallesi, Fulya Sokak, No 1 Nilüfer / Bursa
Phone :+90224 2941652-41885 Fax :+90224 2941897
Email :tekedergisi@gmail.com

Web Yazılım & Programlama Han Yazılım Bilişim Hizmetleri