TÖLÖGÖN KASIMBEKOV’UN CETİLGEN KURAK (OLGUN NESİL) ROMANINDA YAPI VE İZLEK: SOVYET TİPİ İNSAN YARATMA SÜRECİ
(TÖLÖGÖN KASIMBEKOV THE CETİLGEN KURAK (MATURE GENERATION) NOVEL STRUCTURE AND SUBJECT: SOVIET TYPE OF HUMAN CREATION PROCESS
)
Author
|
:
Label
|
Label
|
Type |
:
Other
|
Printing Year |
:
2016
|
Number |
:
5/2
|
Page |
:
834-869
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.639
|
Özet
Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesinde şekillenmesiyle ortaya çıkar. Yazarlar içinde bulunduğu toplumun sesi olarak, ideolojinin ve toplumsal yaşantının izlerini eserleri vasıtasıyla anlatırlar. Türk dünyasında yazılan eserler de bu anlamda dönemin üstü kapatılmak istenen tarihsel gerçekliğin yansımalarına ulaşma yolunda önemlidir. Daha çok tarihsel romancı yönüyle tanınan Kırgız yazar Tölögön Kasımbekov, ideolojinin/rejimin toplumsal hayata etkilerini Cetilgen Kurak (Olgun Nesil) adlı eserinde tüm açıklığıyla anlatır. Romanın başkişisi Esen, Sovyetlerin yaratmak istediği “Sovyet tipi insan”ın temsilidir. Kurgunun merkezinde yer alan Esen, Kırgız gençlerinin gelecek idealinin yansıması olarak verilir. Sovyetlerin yaratmak istediği yeni insan tipinin dili Rusça, dini Hristiyanlık ya da ateizm, kültürü ise Rus kültürü olacaktır.
Küçük yaşta yetim evinde Rus kültürü etkisinde büyütülen, Rus dili ve edebiyatı öğretmeni olan Esen bu misyonun taşıyıcısı olarak romanda dramatik aksiyonu yönlendirici işlevde yer alır. Roman yapısal ve izleksel olarak açımlanacaktır. Yapı kısmında zaman, mekân, olay örgüsü, bakış açısı ve şahıs kadrosu gibi unsurlar merkezli değerlendirilecektir. İzleksel olarak ise; “Komünizm ve Ruslaştırma”, “Öz-Gerçekleştirme Kavgası/Birey(sel)leşme”, “Kültürel Yabancılaş(tır)ma ve Yabancılaşma” ve “Aşk/Sevgi” başlıkları etrafında çözümlenecektir.
Anahtar Kelimeler
Türk Dünyası, Sovyet tipi insan, Sovyetler Birliği, Yapı ve izlek, Esen, Rus Kültürü.
Abstract
As a manifestation of social life literature reveales the experiential experience in shaping the imagination of the authors. Writers as the voice of the community depicts the traces of ideology and social life through their works. Literary works written as part of Turkic world is very important vassal to reach historical truths which have been covered over the period. More known of his historical novels Kyrgyz writer Tölögön Kasımbekov clearly told the effects of the regime and its ideology on the social life in his book Mature Generation. The main characters of the novel Esen is a representation of Soviet-type people that the Soviets wanted to create. Esen is located in the center of the fiction and is given as a reflection of the ideal future of the Kyrgyz youth. The language of the type of people that the Soviets wanted to create will be Russian, his religion will be Christianity or atheism, and the culture will be the Russian culture.
Esen grew up in orphans’ house and was fostered under the influence of Russian culture, became a teacher of Russian language and literature plays a key role in dramatic action in the novel as a carrier of this mission. Novel will be examined through the structural and thematic features. Structurally, time, place, and plot will be evaluated based on factors such as perspective and staff. As the thematic; the novel will be looked around subtitles of “communism and Russification” “self-actualization fight/individuality” “cultural alienation” and “love”.
Keywords
Turkish world, Soviet-type people, the Soviet Union, structure and themes, Esen, Russian culture.